試す - 無料

Antimaddenin Keşfi ve Dirac Üzerine

Popular Science - Türkiye

|

Haziran-Temmuz 2025

Evrenin madde&antimadde simetrisi fikri, 1928'de Paul Dirac tarafından bilim dünyasına kazandırıldı ve böylece çok önemli gelişmelerin de temeli atılmış oldu.

- Eric Rose

Antimaddenin Keşfi ve Dirac Üzerine

Dirac, elektronun dalga mekaniğini özel görelilikle uyumlu hâle getiren denklemini kaleme aldığında (Dirac Denklemi), enerji spektrumunun hem pozitif hem negatif değerler içerebileceğini görmüştü ancak o zamanki deneysel veriler yalnızca pozitif enerjili elektronları tanımlıyordu. Bu ikilik, Dirac'ı "negatif enerji bandı"nı boşlukta dolu bir deniz olarak yorumlamaya zorladı. Eğer tüm negatif enerji durumları tıpkı Pauli ilkesine uygun biçimde işgal edilmişse, bir tanesinin boşalması bize pozitif yüklü bir boşluk yani antielektron (pozitron) izlenimi verir. Bu tür bir antimaddenin keşfi ve Dirac denkleminin getirdiği kavramsal çerçeve, fiziksel bilgiyle felsefi eleştiri arasındaki sürekli etkileşimin parlak bir örneğini sunuyor.

DIRAC'IN ÖNGÖRÜSÜNÜN NESNEL BİR BULGUYA DÖNÜŞÜMÜ

Bu kuramsal öneri, deneysel akla karşı bir meydan okumaydı: Neden negatif enerji durumları fizikte görünmüyordu ve nasıl olur da negatif enerji taşıyan parçacıklar gerçekliğe yansımamıştı? Dirac'ın "Boşluk Hipotezi"nin ilk eleştirilen yanlarından biri, kavramın termodinamik ve istatistiksel temellerinin belirsiz olmasıydı; zira negatif enerji denizinin sabit bir referans noktasına sahip olup olmadığı açıklığa kavuşmamıştı. Dirac, varolan kuantum mekaniği paradigmasının ötesine geçerek hesaplanabilir ama gözlemlenmemiş bir olguyu hipotez olarak önerdi.

1932'de Carl Anderson'ın bulutsuz odalarda kozmik ışın izlerini incelerken keşfettiği pozitif yüklü "elektron benzeri" parçacık, Dirac'ın öngörüsünü nesnel bir bulguya dönüştürdü.

Burada geçen "bulutsuz" kelimesi, odanın normalde aşırı doymuş bir buharla dolu olmasına rağmen parçacık geçişi olmadan görünür bir "bulut" veya iz oluşmadığı anlamına geliyor. Bu andan itibaren, teori ve deney arasındaki eleştirel diyalog tansiyonunu hiç yitirmedi.

Popular Science - Türkiye からのその他のストーリー

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Daha az yiyerek daha uzun yaşayabilir miyiz?

Beslenme kısıtlamaları ve düşük proteinli diyetler, yaşlanmayı yavaşlatmanın anahtarı olabilir.

time to read

4 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Mars numuneleri

PERSEVERANCE, MARS'TAN TOPLADIĞI NUMUNELERİ KÜÇÜK METAL TÜPLERİN İÇİNE YERLEŞTİRİP BU TÜPLERİ YÜZEYE BIRAKIYOR. BU NUMUNELERİN İLERİDE DÜNYA'YA TAŞINMASI PLANLANIYOR. PEKİ, BU TÜPLERİN TOZ FIRTINALARI YÜZÜNDEN ÖRTÜLÜP BULUNAMAZ HÂLE GELME RİSKİ YOK MU?

time to read

2 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

ESNET KENDiNi

Esneklik, fiziksel kondisyonun temel taşlarından biri olmasına rağmen hem araştırmacılar hem de sporcular tarafından göz ardı ediliyor. Bu yazıda esnekliğinizi artırmanın hayatınızı nasıl değiştireceğini keşfedeceksiniz.

time to read

6 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

ÖTEKI INSANLAR

Homo sapiens'in dünyaya yayılış hikâyesinde, sandığımızdan daha fazla sahnede daha fazla karakter rol alıyor.

time to read

7 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

ASELSAN Tekno Macera Tırı Gaziantep'te

ASELSAN'ın 50. Yıl Çocuk Şenliği kapsamında tasarlanan Tekno Macera Tırı, yeni durağı olan Gaziantep'te çocuklarla buluştu.

time to read

1 min

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Mars'ın Kutup Yıldızı

MARS'A GİTME KONUSUNDA KAYDEDİLEN İLERLEMELERİ DÜŞÜNÜRKEN AKLIMA BİR SORU TAKILDI: MARS'TA YAŞAYAN BİRİ İÇİN KUTUP YILDIZI HANGİ YILDIZ OLURDU?

time to read

3 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

6 BİLİM DESTEĞİYLE HAFIZANIZI GÜÇLENDİRMENİN 6 YOLU

Unutkanlık, hayatınızın kaçınılmaz bir parçası olmak zorunda değil. Nasıl ki formda kalmak için spor salonuna gidiyorsak hafızamızı keskin tutmak için de bazı alışkanlıklar edinebiliriz. Bu alandaki en yeni araştırmaları mercek altına aldık.

time to read

5 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

"Yeni Bir Fiziğe İhtiyacımız Var"

Popüler bilim kitapları ve evrenin kökenine dair çalışmalarıyla geniş bir kitleye ulaşan Lawrence Krauss, aynı zamanda kozmoloji ve teorik fizik alanında uluslararası düzeyde tanınan bir bilim insanı. Bilimi kamuoyuna anlaşılır bir dille aktarmadaki başarısıyla bilinen Krauss, röportaj teklifimizi geri çevirmedi ve sorularımızı yanıtladı.

time to read

6 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

ETRAF BiRAZ KARISIK

İstifleme bozukluğu, düşündüğümüzden çok daha yaygın; öte yandan bu davranışın arkasındaki nörobilim netleşmeye başlıyor.

time to read

7 mins

Ekim-Kasım 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

YOKSA YAŞAM IZLERI MI?

Perseverance'in son keşfi büyük bir heyecan yarattı fakat kesin cevaplar elde edebilmek için bilimin önünde ciddi zorluklar var.

time to read

3 mins

Ekim-Kasım 2025

Listen

Translate

Share

-
+

Change font size