कोशिश गोल्ड - मुक्त
Antimaddenin Keşfi ve Dirac Üzerine
Popular Science - Türkiye
|Haziran-Temmuz 2025
Evrenin madde&antimadde simetrisi fikri, 1928'de Paul Dirac tarafından bilim dünyasına kazandırıldı ve böylece çok önemli gelişmelerin de temeli atılmış oldu.

Dirac, elektronun dalga mekaniğini özel görelilikle uyumlu hâle getiren denklemini kaleme aldığında (Dirac Denklemi), enerji spektrumunun hem pozitif hem negatif değerler içerebileceğini görmüştü ancak o zamanki deneysel veriler yalnızca pozitif enerjili elektronları tanımlıyordu. Bu ikilik, Dirac'ı "negatif enerji bandı"nı boşlukta dolu bir deniz olarak yorumlamaya zorladı. Eğer tüm negatif enerji durumları tıpkı Pauli ilkesine uygun biçimde işgal edilmişse, bir tanesinin boşalması bize pozitif yüklü bir boşluk yani antielektron (pozitron) izlenimi verir. Bu tür bir antimaddenin keşfi ve Dirac denkleminin getirdiği kavramsal çerçeve, fiziksel bilgiyle felsefi eleştiri arasındaki sürekli etkileşimin parlak bir örneğini sunuyor.
DIRAC'IN ÖNGÖRÜSÜNÜN NESNEL BİR BULGUYA DÖNÜŞÜMÜ
Bu kuramsal öneri, deneysel akla karşı bir meydan okumaydı: Neden negatif enerji durumları fizikte görünmüyordu ve nasıl olur da negatif enerji taşıyan parçacıklar gerçekliğe yansımamıştı? Dirac'ın "Boşluk Hipotezi"nin ilk eleştirilen yanlarından biri, kavramın termodinamik ve istatistiksel temellerinin belirsiz olmasıydı; zira negatif enerji denizinin sabit bir referans noktasına sahip olup olmadığı açıklığa kavuşmamıştı. Dirac, varolan kuantum mekaniği paradigmasının ötesine geçerek hesaplanabilir ama gözlemlenmemiş bir olguyu hipotez olarak önerdi.
1932'de Carl Anderson'ın bulutsuz odalarda kozmik ışın izlerini incelerken keşfettiği pozitif yüklü "elektron benzeri" parçacık, Dirac'ın öngörüsünü nesnel bir bulguya dönüştürdü.
Burada geçen "bulutsuz" kelimesi, odanın normalde aşırı doymuş bir buharla dolu olmasına rağmen parçacık geçişi olmadan görünür bir "bulut" veya iz oluşmadığı anlamına geliyor. Bu andan itibaren, teori ve deney arasındaki eleştirel diyalog tansiyonunu hiç yitirmedi.
यह कहानी Popular Science - Türkiye के Haziran-Temmuz 2025 संस्करण से ली गई है।
हजारों चुनिंदा प्रीमियम कहानियों और 9,500 से अधिक पत्रिकाओं और समाचार पत्रों तक पहुंचने के लिए मैगज़्टर गोल्ड की सदस्यता लें।
क्या आप पहले से ही ग्राहक हैं? साइन इन करें
Popular Science - Türkiye से और कहानियाँ

Popular Science - Türkiye
Mantarlar bilinçli olabilir mi?
Mantarlarla ilgili yeni araştırmalar onların zekâya benzer bir şey sergileyebildiğini öne sürüyor ama tüm uzmanlar bu fikre katılmıyor.
4 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
ÖZ GÜV EN HİLESİ
Nörobilim, nihayet öz güvenin sırlarını çözmüş olabilir. Üstelik bu sırlar sandığımızdan çok daha anlaşılır şeyler.
6 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
CSI: UZAY
Günün birinde uzayda cinayet işlendiğinde bu olay Dünya'da yaşanan hiçbir cinayete benzemeyecek. Yerçekimsiz bir suç mahallinde bir astronotun öldürülmesini nasıl soruşturursunuz?
7 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
İlk Klon Hiçbir Zaman Olmadı mı? Kopyalanan Koyun Dolly Üzerine Bir Yazı...
Başlık için hemen telaşlanmayın ve bilimsel safsatalara odaklanmayın. Elbette klonlama olayının hiçbir zaman gerçekleşmediğini iddia etmiyorum; tersine bilimsel verilerin ortaya koyduğu sonuçların aslında ne derece \"klon\" tanımına uydugunu birlikte tartışıyoruz. Hadi gelin klon kavramının neden eskisi kadar sabit olamayacağına bakalım.
3 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
SAĞLIKTA DEVRİM
Sağlık sektöründe yapay zekâ kullanımı hayat kurtarabilir ve maliyetleri düşürebilir.
4 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
Bir sonraki patronum yapay zekâ mı olacak?
İnsanlar duygusal, mantıksız ve ön yargılıdır. Oysa bunlar şirket yönetmek için ideal özellikler değil. Acaba yapay zekâ bu işi daha iyi yapabilir mi?
4 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
Muhtemelen yeterince demir almıyorsunuz. Peki bunun vücudunuza etkisi ne?
Demir, her beslenme tarzına uygun birçok gıda kaynağında mevcut. Öyleyse neden bu kadar çok insanda demir eksikliği görülüyor?
3 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
“NASA açıkladı...“
İnternette \"NASA açıkladı\" veya \"NASA doğruladı\" adı altında okuduğunuz haberler ne kadar gerçeği yansıtıyor?
5 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
Yoksa biz UZAYLI mıyız?
Panspermia; yani Dünya'daki yaşamın başka bir yerden gelmiş olabileceği fikri, uzun süredir tartışılan bir konu. Ancak son bulgular bu fikri yeniden gündeme taşıdı.
7 mins
Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye
ATALARIMIZ NASIL BESLENİYORDU?
Avcı-toplayıcı atalarımız etten başka bir şey yemeyen mağara insanları değildi. Öte yandan onların diyetini temel alarak beslenmeye çalışmak hem akıllıca değil hem de neredeyse imkânsız.
7 mins
Ağustos-Eylül 2025
Listen
Translate
Change font size