ASLINDA OLMAMASI GEREKEN GALAKSILER

GÖRÜNÜŞE BAKILIRSA BEBEK GALAKSİLER GÖK BİLİMCİLERİN BEKLEDİĞİNDEN ÇOK DAHA BÜYÜK DOĞMUŞ.

- Georgina Torbet

Bebek galaksilere dair bu keşif hem haberlere konu oldu hem de bilim camiasında epey kafa karışıklığına yol açtı çünkü ilk bakışta bu galaksilerin var olması imkânsız görünüyordu.

Standart kozmoloji modeline göre, Büyük Patlama'dan bu yana bu kadar çok yıldızın oluşması için yeterli zaman geçmemişti.

Öyleyse evreni anlama biçimimizde bir yanlışlık mı vardı? Büyük Patlama düşündüğümüz anda gerçekleşmemiş miydi? Yoksa kozmoloji çöküyor muydu?

Bu soruların nereden çıktığını anlamak için önce James Webb Teleskobu (JWST) verilerinin nasıl göründüğünü anlamak gerekiyor. JWST, evrene bakmak için şimdiye dek yapılmış en güçlü araç ve âdeta geçmişi görebiliyor. Çünkü öyle uzak galaksilere bakıyor ki bu galaksilerden gelen ışığın bize ulaşması milyarlarca yıl sürüyor. Yani JWST ile onları gördüğümüzde aslında evrenin milyarlarca yıl önceki gençlik dönemine bakıyoruz.

Ama bu kadar uzağa bakarken galaksilerin net ve pırıl pırıl görüntülerini elde edemiyoruz. JWST'nin topladığı görüntülerin çoğu bulanık lekeler gibi görünüyor ve bilim insanları bu sınırlı ipuçlarını kullanarak galaksiler hakkında olabildiğince çok çıkarımda bulunuyor.

ABD'deki Austin Teksas Üniversitesinden Katherine Chworowsky ve diğer araştırmacılar, JWST verilerini kullanarak bu galaksilerin kütlesini hesaplamaya çalışıyor. Bunu da aynı cismin farklı dalga boylarında çekilmiş görüntülerine bakarak yapıyorlar. Sonra bunları çeşitli yıldız dağılımları olan "model" galaksilerle karşılaştırarak gözlemlere en uygun olanı bulmaya çalışıyorlar. "Yani aslında tahmin yürütüyoruz; doğrudan gözlem yapmıyoruz" diyor Chworowsky.