Kara Deliklerden Hollywood'a

Popüler kültüre "Yıldızlararası" adlı filmdeki bilim danışmanlığıyla imzasını atan Kip S. Thorne, aynı zamanda bilim dünyasında çok tanınan Nobel ödüllü bir fizikçi. Thorne, röportaj ısrarlarımızı geri çevirmedi ve Popular Science Türkiye'ye özel olarak sorularımızı yanıtladı.

- ERIC ROSE

Çocukluğunuzda sizi bilimsel serüveninize başlatan o ilk kavram hangisiydi? Hangi fenomen sizi bilime sürükledi?

Erken dönemde beni en çok meşgul eden şey, matematiğin soyut yapılarının fiziksel doğrudanlıklara dönüşme biçimiydi. Örneğin Einstein alan denklemlerinin cebirsel/sayısal ifadesi, nasıl oluyor da "ışığın sapması" veya "zaman farklılaşması" gibi somut öngörülere dönüşüyor? Bu gibi sorular; öğretmenlerimin (özellikle John A. Wheeler'ın) yönlendirmesiyle birleşince ilgim geometrodinamik (uzay ve zamanın yapısını, kütle çekiminin ve elektromanyetizmanın geometrik özelliklerini inceleyen bir fizik dalı) problemlere yöneldi.

Nobel Fizik Ödülü, çoğu bilim insanı için adeta bir hayalin sembolü gibidir. Ödülü kazandığınızı öğrendiğinizde düşünceleriniz nelerdi? Bu ödül size ne ifade ediyor?

Nobel Komitesinin bize verdiği ödül öncelikle şunu ifade ediyor: Kütle çekimi dalgalarının varlığı, doğrudan gözlemle kesin olarak teyit edildi. Bu, yalnızca teorik fizikte değil astrofiziğin ve kozmolojinin tamamında yeni bir gözlem penceresinin açılması demek. Dolayısıyla Nobel benim için bireysel bir ödül olmaktan ziyade bilimin doğasına dair bir işaret oldu. Gerçekten de sabırlı, kolektif ve kuşaklar arası sarfedilen çabaların sonunda evrenin daha önce kapalı kalmış bir kapısını açabilirsiniz.

Ben şahsen ödülün; kendisinden çok, bu çalışmanın deneysel ayağını inşa eden mühendislere, teknisyenlere, genç araştırmacılara ve tüm LIGO/Virgo topluluğuna ışık tutmasını önemsiyorum. Çünkü dışarıdan genellikle yalnızca "üç isim" görülse de gerçekte bu bir orkestranın eseridir.

Modern Fizik kavramı ne anlama geliyor? Hangi temel olay bizi fizik bilimini tekrar adlandırmaya götürdü?