Gökyüzünde olduğunu bilmediğiniz birileri var

Bir marka neden gökyüzünü anlatma ve insanlara aktarma derdine düşmüş olabilir?

- H. Aziz Kayıhan Astronom, Bilim Eğitimcisi

Uzaya ilk defa bir uydu gönderme- mizin üzerinden neredeyse 70 yıl geçmek üzere.

Geçen bu 70 yılda, bize basit bir sinyal gönderen küçük bir uydudan, Güneş Sistemi'nin derinlikle- rinde başka gezegenleri ve uyduları in- celeyen araçlara geçmemiz çok zaman almadı. Sputnik'ten sonra Satürn'ün uydusu Titan'a başarılı bir şekilde sonda indirmemiz sadece 48 yıl sürdü. Bu 48 yıl çok fazlaymış gibi gelebilir ku- lağa ancak günümüzde Mars'a bir araç göndermek bile; Kapadokya'daki Uç- hisar Kalesi'nden Erciyes'in zirvesinde duran bir kuşu sapanla vurmak gibi... Bu koşullar göz önüne alındığında yörüngemize basit bir uydu fırlatmaya kıyasla 1,5 milyar kilometre ötedeki yüzeyini bulutlar yüzünden göremedi- ğimiz dev bir gezegenin uydusuna araç indirebilmek dev bir sıçrama. Günü- müzde artık çok daha ötesine geçmeye hazırız; zira Mars'ı robot yerleşimcilerin kol gezdiği bir gezegene dönüştürmüş durumdayız.

Teknolojimiz geliştikçe Dünya'da muhteşem teknolojiler geliştiriyoruz ve bu açıdan Mars'a uzaktan kumandalı bir araç götürmek ne kadar zor olabilir ki? Nihayetinde gerek Curiosity gerek Perseverance gezginleri, Mars yüze- yinde Dünya'dan kumanda ediliyor. Dolayısıyla uzaya araç göndermek, Dünya'da aynı şey yapabiliyorsak çok da zor olmamalı öyle değil mi? Bunun bu kadar basit olmadığını açıklayabileceğimiz birçok argüman var ancak bunlardan en önemlisi işin bakım tarafı.

Geçtiğimiz yaz yurt içi ve yurt dışı 26 şehir gezdim ve 5.000 kilometrenin üzerinde bir tura çıktım motorumla. Tabii ki bu 5.000 kilometre boyunca; sıklıkla motorun aksamını kontrol et, bakımını yap, zincirini temizle ve yağla, motor yağını değiştir... Kısacası bir sürü şey yapmam gerekti; nihayetinde bir makineden bahsediyoruz ve bu makine sürekli olarak sürtünmeye maruz kalıyor. Mesela yaklaşık 300-350 kilometrede bir motor zincirini yağlamak zorundasınız.