બીજમાંથી અંકુર ને અંકુરનો બને રોપ..

નાના દેખાતા બિયામાંથી છોડ કે વૃક્ષ બનાવવાનો કસબ જાણવા જેવો છે.

- પૂર્વી શાહ

દરેક બીજની આગવી ખાસિયત સમજીને રોપણી કરીએ તો સફળતા વધુ મળે.

કિચન ગાર્ડનનો એક મહત્વનો ભાગ બીજમાંથી બીજનું નિર્માણ કરવાનો કે જોઈએ. આ બીજ ઓપન પોલિનેટેડ હોવાં જોઈએ. ઓપન પોલિનેટેડ એટલે માણસની દખલ વિના પક્ષી, જીવડાં, પતંગિયાં, કીટક, મધમાખી, ભમરો કે એવા કોઈ જીવ દ્વારા પરાગનયન કરાયેલાં લમાંથી જે બીજ બને એ.

આવાં બીજ નર્સરી, ગાર્ડન શૉપ કે ઑનલાઈન મેળવી શકીએ. એ માટે નાછૂટકે જ હાઈબ્રિડ બીજ વાપરીએ, પણ જીએમઓ (જિનેટિકલી મોડિફાઈડ બીજ) ન લેવાં.

ઘણા લોકો સૅલડમાં ખાવા માટે માઈક્રોગ્રીન્સ ઉગાડતા હોય છે. માઈક્રોગ્રીન્સ એટલે કઠોળ, વગેરેનાં બીજનો અંકુરિત નાનો છોડ, જે ખાવામાં ઉપયોગી છે. ડિપાર્ટમેન્ટલ સ્ટોરમાં મળતા માઈક્રોગ્રીન્સનાં બીજ પર કેમિકલ પ્રોસેસ કરી હોવાનો સંભવ હોવાથી એને કરિયાણાની નાની દુકાનમાંથી ખરીદવા જોઈએ. પ્રોસેસ્ડ બીજનું અંકુરિત થવાનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે.

આમ તો છોડ પર પાકીને સુકાયેલાં ફળ કે શાકમાંથી નીકળતાં બિયાં જ ઉત્તમ પરિણામ આપે, પણ ખાવા માટે ખરીદેલાં ઑર્ગેનિક કાકડી, ટમેટાં, દૂધી, કોળું, ભીંડા, સૂકાં મરચાં, કૅપ્સિકમ, વગેરેમાંથી નીકળેલાં બીજ પણ વાવી શકાય. એના અંકુરિત થવાની સંભાવના ઓછી હોય તો પણ ચાન્સ લેવાય. અકસ્માતે મળેલી સફળતા ઘણો આનંદ આપી જાય છે.