ઈન્દિરાબહેન ભટ્ટ: નિર્ધન નારીના જીવનમાં આનંદની રંગોળી પૂર્યાનો સંતોષ

૮૫-૮૫ વર્ષ સમાજ માટે સમર્પિત કરનારાં, ૩૦૦થી વધુ બહેનોને નાની-મોટી રોજગારી આપનારાં તથા હજારો બાળકોને હસ્તકળાની તાલીમ આપનારાં આ નારીનો જીવનમંત્ર છેઃ ‘કોઈ નોંધ લે કે ન લે, કરવાનું છે તે કરતાં રહીએ..’

- જયેશ દવે

ઈન્દિરા માનભાઈ ભટ્ટ.. આ નામ ભાવનગર અને સૌરાષ્ટ્ર માટે સહેજે અજાણ્યું નથી. અનેકવિધ પ્રવૃત્તિથી ધમધમતી અને અવૈધિક તાલીમના વિશ્વવિદ્યાલય તરીકે જાણીતી શિશુવિહાર સંસ્થાના સ્થાપક માનભાઈ ભટ્ટનાં પુત્રી ઈન્દિરાબહેન પિતાના પગલે આજીવન માનવસેવા માટે ભેખ ધરીને કામ કરી રહ્યાં છે. ભગવાં વસ્ત્રો પહેરનારાં ઈન્દિરાબહેન દિવ્ય જીવન સંઘ સાથે સંકળાયેલાં છે.

શિશુવિહારની સ્થાપના થઈ ત્યારે ઈન્દિરાની વય તો હજી માંડ એક વર્ષની. જો કે ઘરના વાતાવરણને કારણે બાળપણથી જ એમના જીવનમાં સેવાનાં બીજ રોપાઈ ગયેલાં. અત્યારે એ સંસ્થાનાં સહમંત્રી તરીકે કાર્યરત છે. સેવા કરવાની એમની લગન એવી પ્રગાઢ રહી કે લગ્ન કરવાનો વિચાર પણ ન આવ્યો. એનો કોઈ વસવસો કે અભાવ પણ એમના જીવનમાં ક્યારેય દેખાયો નથી.

સ્વાવલંબનના સંસ્કાર ઈન્દિરાબહેનને પોતાના પિતા માનભાઈ પાસેથી મળ્યા તો ધર્મપ્રેમ અને કળાના ગુણ માતા હીરાબહેન પાસેથી વારસામાં મળ્યા. સંસ્થામાં કોઈ કાર્યકર હાજર હોય કે ન હોય, એ પોતે ટેબલ પર બટવા, પાકીટ, વૉટરબૉટલ કવર, આસન, વગેરે ગોઠવીને વેચાણ માટે જાતે ઊભાં રહે. વળી, કામમાં ચોકસાઈ પણ ગજબની. બહેનોએ તૈયાર કરેલી ચીજવસ્તુની ગુણવત્તા જાતે ચકાસે તો સાથે જ એ બહેનોને વળતર સમયસર મળી જાય એની કાળજી પણ પૂરેપૂરી લે.

માતા હીરાબહેન ઘરની બહાર દરરોજ પાન, ફૂલની રંગોળી કરતાં. આ પરંપરા ઈન્દિરાબહેને પણ જાળવી છે. એમના ઘરની બહાર લ, પાન અને ચિરોળીની રંગોળી ૩૬૫ દિવસ જોવા મળે. એ પ્રિયદર્શિનીને કહે છે: ‘બીજાના જીવનમાં આનંદની રંગોળી પૂરવાના પ્રયત્નથી મારા જીવનમાં આનંદની રંગોળી પુરાય છે.’