લાંબડા થેરાપ્યુટિકઃ ક્લિનિકલ રિસર્ચમાં ગૌરવવંતુ નામ

આપણા સૌના જીવનને સ્પર્શતા ક્ષેત્રમાં વિશ્વવ્યાપી હરણફાળ ભરનારી કંપની અને એનાં ગુજરાતી મહિલા સ્થાપક બિંદી ચુડગરની પ્રેરણાદાયી સફર.

- 

ભગવાન ન કરે, પણ આપણે બીમાર પડીએ ને ડૉક્ટર પાસે જઈએ એટલે ડૉક્ટર આપણને તપાસી પ્રિસ્ક્રિપ્શન લખી આપે. આપણે મેડિકલ સ્ટોરમાં જઈને એ દવા ખરીદીએ ત્યારે બિલની રકમ સાંભળીને મોટા ભાગે આ જ શબ્દો આપણા મોંમાંથી સરી પડેઃ “ઓહો, દવા તો બહુ મોંઘી!’’

એ વખતે આપણે એ હકીકત જાણતા હોતા નથી કે વાસ્તવમાં દવા પોતે બહુ મોંઘી હોતી નથી, પરંતુ વિવિધ રોમાં અસરકારક હોય તેવી નવી દવા વિકસાવવાનું કામ બહુ મોંઘું છે. આપણે દવા હાથમાં લઈ પાણીના ઘૂંટડા સાથે મળી જઈએ ત્યારે આપણને એ વિચાર પણ આવતો નથી કે એ દવા આપણા સુધી પહોંચી તેમાં કેટકેટલા પ્રકારની કંપનીઓ અને નિષ્ણાતોની મહેનત કામે લાગી હશે. દવાઉદ્યોગના નિષ્ણાતો ઉપરાંત સામાન્ય દર્દીઓ પણ કોઈ નવી દવા વિકસાવવાના ભગીરથ કાર્યમાં બહુ મોટું યોગદાન આપે છે એ વાત પ્રત્યે પણ આપણે અજાણ હોઈએ છીએ.

દુનિયાભરની ફાર્માસ્યુટિકલ ઈન્ડસ્ટ્રી માત્ર દવાઓનાં વેચાણ પર ચાલતી નથી. નવા કે જૂના રોગનો સામનો કરવા માટે, તેની અસરકારક સારવાર શક્ય બનાવવા માટે અને ખાસ તો શક્ય એટલી ઓછી કિંમતે તેને વધુ ને વધુ લોકો ને સુધી પહોંચાડવા માટે વર્ષો સુધી ટ્રા ડેવલપમેન્ટનું કામ ચાલતું હોય છે. એ પછી આખરે એક તબક્કો એવો આવે જ્યારે નવી વિકસાવવામાં આવેલી દવા કેટલીક અસરકારક છે તે તપાસવાની વાત આવે.

ફાર્માસ્યુટિકલ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં આ તબક્કો ‘ક્લિનિકલ રિસર્ચ’ તરીકે ઓળખાય છે. નવી દવા વિકસાવી રહેલી કંપની દવાની ક્લિનિકલ ટ્રાયલમાં પણ નિષ્ણાત હોય એ જરૂરી નથી આથી ખાસ આ બાબતમાં સ્પેશિયલ એક્સ્પર્ટાઈઝ ધરાવતી કંપનીની મદદ લેવામાં આવે. આ કંપની નવી દવાની ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સ અને અત્યંત કૉમ્પ્લેક્સ મેડિકલ ટેસ્ટિંા સંબંધિત બધી જ જવાબદારીઓ સંભાળે. આવી કંપની કૉન્ટ્રેક્ટ રિસર્ચ ઑર્ગેનાઈઝેશન અથવા ક્લિનિકલ રિસર્ચ ઑર્ગેનાઈઝેશન (સીઆરઓ) તરીકે ઓળખાય છે. આવી સીઆરઓ કંપની દવાનાં રિસર્ચ અને ડેવલપમેન્ટનો ખર્ચ ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે.