મેનોરેજિયા: પીડાના દિવસોથી છુટકારો મેળવી શકાય છે!

છેવટે મહિલાઓએ જ શા માટે આટલું બધું સહન કરવાનું?

- ડૉ. અર્ચના પારસ શાહ

આ કૉલમમાં અગાઉ આપણે સામાન્ય માસિકચક્ર અને પીસીઓડી વિશે ચર્ચા કરી હતી. આ વખતે વાત મહિલાઓમાં સર્વસામાન્ય જોવા મળતી હૅવી પિરિયડ્સ એટલે કે મેનોરેજિયાની સમસ્યા વિશે.

મેનોરેજિયા એ અસામાન્ય રીતે હૅવી અથવા લાંબા માસિકસ્રાવ માટેનો તબીબી શબ્દ છે. માસિક દરમિયાન અનેક મહિલા સામાન્ય કરતાં વધુ દિવસો સુધી વધુપડતા સ્રાવ અને ખેંચનો અનુભવ કરે છે. દરેક સ્ત્રીમાં મેનોરેજિયાનાં લક્ષણો અલગ અલગ હોઈ શકે છે. કેટલીક સ્ત્રીઓને એમના પ્રથમ પિરિયડ્સથી જ હંમેશાં ભારે સ્રાવ થાય છે તો અમુકને આ સમસ્યા ઘણાં વર્ષો સુધી સામાન્ય પિરિયડ રહ્યા બાદ શરૂ થાય.

મેનોરેજિયામાં સ્રાવનું પ્રમાણ એટલું વધારે હોય છે કે ઘણી વખત સ્ત્રીએ દિવસ દરમિયાન દર એક કે બે કલાકે સેનિટરી પૅડ બદલવાની જરૂર પડે. કેટલીક મહિલાઓએ અડધી રાત્રે પણ પૅડ બદલવા ઊઠવું પડે અથવા તો એકસાથે બે પૅડ્સ પહેરવા પડે. અમુક મહિલાઓને માસિકસ્રાવ દરમિયાન લોહીના મોટા ગઠ્ઠા નીકળે છે. આવી મહિલાઓના પિરિયડ્સ સાતથી વધુ દિવસ લંબાતા હોય છે. એટલું જ નહીં, કેટલીક સ્ત્રીઓને પિરિયડ્સના બે ગાળા વચ્ચે પણ રક્તસ્રાવ થતો હોય છે. આ ગાળામાં એમને એટલો દુખાવો થાય કે રોજિંદા કામમાં પણ તકલીફ પડે.

હેવી પિરિયડ્સની સમસ્યાથી પીડાતી સ્ત્રીએ એ ધ્યાન રાખવાની જરૂર છે કે સમયસર એની સારવાર ન કરાય તો એનીમિયા થવાની શક્યતા વધી જાય છે, જેને કારણે સ્ત્રી શારીરિક નબળાઈ, થાક અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ જેવી સમસ્યાનો ભોગ બની શકે.