Tekrarlanan meteor yağmurları

Dünyanın dört bir yanından uzman astronomlar kozmik soruları yanıtlıyor.

- Michael E. Bakich, Yardımcı Editör

S NEDEN HÂLÂ METEOR YAĞMURLARI VAR? DÜNYA 4,5 MİLYAR YAŞINDA OLDUĞUNA GÖRE BU METEORİT SAHALARININ İÇİNDEN 4,5 MİLYAR KERE GEÇMİŞ OLMALI. ÖYLEYSE NEDEN BU METEORİTLERİN HEPSİ ŞİMDİYE KADAR YÖRÜNGEMİZDEN DÜNYA'YA ÇEKİLMEDİ?

Y Dünya oluşmaya başladığı andan beri meteor yağmurlarına sahne oluyor. Güneş Sistemimizin erken döneminde küçük parçacıklar kendi aralarındaki kütle çekiminin etkisiyle bir araya gelip büyük gök cisimleri oluşturmuştu ve Güneş'e yakın bölge de bu cisimlerle doluydu. Meteoritler (en büyüklerine asteroit de diyebiliriz), sürekli olarak Dünya'nın yüzeyine çarpıp gezegenimizin kütlesine katılıyordu.

Aradan geçen dört milyar yıllık sürede gezegenler arası uzaydaki bu materyaller büyük ölçüde temizlenmiş durumda. Ancak Güneş Sistemi'nin derinliklerinden gelen ziyaretçiler bu materyallere -toz büyüklüğünde bile olsa- sürekli ekleme yapıyor. Bahsettiğimiz ziyaretçiler kuyrukluyıldızlar. Bunlar Güneş'ten uzaktayken kirli ve donmuş buz toplarına benziyor; ancak Güneş'e yaklaştıkları zaman Güneş'ten gelen radyasyon bu buzun yüzeyini buharlaştırıyor ve gazdan oluşan parlak bir kuyruk yaratıyor. Radyasyon aynı zamanda buzun içinde hapsolmuş toz parçacıklarını da serbest bırakıyor, bu da güneş ışığını yansıtan ikinci bir toz kuyruğu oluşturuyor.

Bu süreç, teleskopla ya da bazen çıplak gözle keyifle izlenecek bir manzara sunuyor. Bu sırada serbest kalan toz parçacıkları ise kuyrukluyıldızın yörüngesine dağılmış hâlde kalıyor. Eğer bu yörünge Dünya'nın yörüngesiyle kesişiyorsa, gezegenimiz her yıl aynı tarihlerde bu parçacıklarla karşılaşıyor ve karşılaştığında bu parçacıklar atmosferimize girip yanarak meteor yağmuru oluşturuyor.