જે જીત્યા છીએ એ ગુમાવી ન બેસીએ એ જો જો...

પાકિસ્તાનમાં ઘર કરીને બેસેલાં આતંકી તત્ત્વો અને એને ઉઘાડેછોગ સમર્થન આપતા પાક લશ્કર સામેનું ભારતનું ‘ઑપરેશન સિંદૂર' નિર્ણાયક તબક્કે હતું ત્યારે જ અચાનક યુદ્ધબંધી જાહેર થઈ અને ભારતે એની કારવાઈ સ્થગિત કરવી પડી. પાકિસ્તાન સામે વધુ તો હવાઈ આક્રમણ પૂરતા સીમિત રહેલા આ જંગમાં ભારતે જે સરસાઈ મેળવી એ જાળવીને ભારતે હજી પાકિસ્તાનને પછાડવાનું છે.

- હીરેન મહેતા

क्षમા અને સંયમ એ વીરનાં આભૂષણ છે... એવું બોલવા અને સાંભળવામાં સારું લાગે, પરંતુ વ્યવહારમાં ઝટ એ કોઈ સ્વીકારતું નથી. આ જ કારણે પહલગામ હત્યાકાંડને પગલે ત્રણ દિવસ પાકિસ્તાનને ઠમઠોર્યા પછી અચાનક ભારતે એના પરના હવાઈ હુમલા સ્થગિત કરવાનું સ્વીકારી લીધું એટલે અનેક સવાલ ઊભા થાય એ સાહિજક હતું. છોગામાં ભારત-પાકિસ્તાન વચ્ચેની યુદ્ધબંધીની ઘોષણા પણ ત્રીજા તરભેટેથી–અમેરિકા દ્વારા કરવામાં આવી એટલે તો ભારોભાર અસમંજસની સ્થિતિ ઊભી થઈઃ પાકિસ્તાન સામે ભારતનો હાથ ઉપર હતો અને વધુ એક-બે દિવસમાં એનો ઘડોલાડવો કરવાનો મોકો હતો એ સમયે ભારતે હથિયાર હેઠાં કેમ મૂકી દીધાં? આની પાછળ આપણું ગણિત શું હતું? આને નૈતિક જીત ગણવી કે ગણતરીપૂર્વકની પીછેહઠ? લક્ષ્ય પાર પાડ્યાનો સંતોષ મેળવવો કે જીતેલી બાજી દુશ્મનને સોંપી દેવાની ભૂલ સમજવી?

સવાલ અનેક હતા અને હજી છે.

૧૯૯૦ના દાયકામાં કશ્મીરના ખીણ પ્રદેશ (વૅલી)માંથી (હિંદુ-કશ્મીરી) પંડિતોને નામ પાડી

પાડીને ઉચાળા ભરવાની ફરજ પાડવામાં આવી એ પછી સંભવતઃ પહેલી વાર મજહબ વિશે પૂછતાછ કરીને પહલગામમાં પર્યટકોને વીણી વીણીને મારવામાં આવ્યા. ઉરી અને પુલવામા ટેરર ઍટેક પછી ભારતે સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક કરી હતી એટલે આ વખતે પણ ભારત એવું જ કંઈક કરશે એટલો અંદાજ તો પાકિસ્તાનને પણ હશે જ. એની ઈચ્છા પણ એવી જ હતી. થયું પણ એવું જ. જો કે પેદા થયું ત્યારથી આપણી સાથે બાધ બાધ કરતા પાકિસ્તાનને એ ધારણા નહીં હોય કે આપણે એનો એકદમ ઉતાવળિયો જવાબ નહીં આપીએ. એના બદલે છેક પંદર દહાડે ભારતે ઑપરેશન સિંદૂર આદર્યું અને એમાં પણ પાકિસ્તાનના માત્ર ને માત્ર આતંકી અડ્ડા પર જ ભારતે હુમલા કર્યા. આ એક પ્રકારની પરિપક્વતા પણ હતી, જેની અપેક્ષા કોઈ પાકિસ્તાન પાસે ન રાખે, પરંતુ ભારત જેવા જવાબદાર લોકશાહી રાષ્ટ્ર પાસે જરૂર રાખે.