Try GOLD - Free
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
Chitralekha Gujarati
|November 18, 2024
વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.

ડિયર નૅચર,
૧૩ સપ્ટેમ્બર, ૧૯૧૬. આ તારીખ પ્રાણીપ્રેમીઓએ યાદ રાખવા જેવી છે. અમેરિકાના ટેનેસી રાજ્યમાં એક સરકસ ચાલતું હતું. થયું એવું કે આ સરકસના હાથીના મહાવતને માલિક સાથે કોઈ વાંધો પડ્યો અને એ સરકસ છોડી જતો રહ્યો. માલિકે નવો મહાવત રાખ્યો, પણ એનાથી હાથી કાબૂમાં રહેતો નહોતો.
એ સરકસનાં પ્રાણીઓની શહેરમાં પરેડ થઈ ત્યારે એમાં હાથી બધા સાથે લાઈનમાં ચાલે નહીં. મહાવત બહુ પ્રયત્ન કરે, પણ એની કોઈ કારી ફાવે નહીં. રોષમાં ને રોષમાં એણે હાથીના કાન પાછળ ભાલો માર્યો. હાથી પણ ગુસ્સે થઇ ગયો અને એણે મહાવતને નીચે પાડી દીધો. મહાવતનું ત્યાં જ મૃત્યુ થયું.
લોકોમાં ભાગદોડ મચી ગઈ. જે થયું એ માટે હાથીને જવાબદાર ઠેરવી અમુક લોકોએ સરકસના માલિક પાસે જઈ કહ્યું કે આ હાથીને મૃત્યુદંડ આપો... વિરોધ વધતો ચાલ્યો. આખરે સરકસના માલિક ચાર્લી સ્પાર્કે લોકોની માગણી સામે ઝૂકવું પડ્યું અને હાથીને દેહાંત દંડ આપવાનું નક્કી કર્યું!
હાથીને ફાંસી આપવા ક્રેન મગાવવી પડી અને ખરેખર, હજારો લોકોની હાજરીમાં ક્રેન પર હાથીને લટકાવી ફાંસી આપવામાં આવી. એ હાથીનું નામ મેરી હતું. એ જમાનામાં પ્રાણીઓ માટે કદાચ કાયદા બન્યા નહોતા અને કોઈએ આ બનાવ સામે કે પશુ સાથેની ક્રૂરતા સામે કેસ નહોતો કર્યો. જો કે આજે થાય છે.
દિલ્હીના ઝૂમાં ૨૯ વર્ષના હાથીને પગમાં સાંકળ નાખવામાં આવી હતી. આ મુદ્દે વિરોધ થયો અને વાત છેક વર્લ્ડ ઍસોસિયેશન ઑફ ઍન્ડ ઍક્વેરિયમ સુધી પહોંચી. એ પછી આ સંગઠન દ્વારા આકરાં પગલાં લેવાયાં. છ મહિના માટે આ ઝૂનું સભ્યપદ રદ કરવામાં આવ્યું. આ કિસ્સો હમણાંનો જ છે અને એ વિવાદ વકર્યો. આખરે સરકારે સૂચના આપવી પડી અને કેન્દ્રીય મંત્રી કીર્તિવર્ધનસિંહે દરમિયાનગીરી કરી એટલે શંકર નામના આ હાથીને સાંકળમુક્ત કર્યો.
This story is from the November 18, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Subscribe to Magzter GOLD to access thousands of curated premium stories, and 10,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
MORE STORIES FROM Chitralekha Gujarati

Chitralekha Gujarati
બીમારી લાંબી નહીં ચાલે, પરંતુ કાયમી ઈલાજ જરૂરી
ભારતીય દવાઓ પર અમેરિકી ટેરિફ
3 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
બીમારી કે બીમાર હોવાનું નાટક
આ વૃત્તિ કુદરતી છે કે માણસ સહાનુભૂતિ મેળવવા દેખાડો કરે છે એ ભેદ સમજવો જરૂરી.
3 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
સમસ્યા વજન વધવાની... ને ન વધવાની!
ખાણી-પીણીનાં નિયંત્રણ ઉપરાંત યોગ, પ્રાણાયામ અને કસરતને પણ રોજની આદત બનાવો.
3 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
એક પ્રોફેસરના શોખ અને ખોજથી ઊભું થયેલું સંગ્રહાલય
જગાની દૃષ્ટિએ જોશો તો એ નાનું દેખાશે, પણ એની પાછળનું વિઝન મોટું છે. વળી, આ મ્યુઝિયમ એક શૈક્ષણિક સંકુલમાં ઊભું કરાયું છે એ પણ એક વિશેષતા છે.
2 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
કેન્વાસ પર ખીલવ્યાં શ્રદ્ધાનાં સુમન
ચિત્રકળાનો શોખ એને નાનપણથી. સમય-સંજોગથી કળાક્ષેત્રે શિક્ષણ ન મળ્યું અને કરિયર જુદી દિશામાં ફંટાઈ ગઈ. જો કે ગૃહસ્થીમાં ઠરીઠામ થયાનાં વર્ષો પછી એણે ફરી પેન્ટિંગ્સ પર હાથ અજમાવ્યો ને લો, એનાં ચિત્ર પ્રદર્શન નામાંકિત આર્ટ ગૅલરીમાં યોજાવા માંડ્યાં. મળીએ, મુંબઈનાં આ કલાવંત માનુનીને.
3 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
દુનિયા થી છૂપી અબ ખૂલ ગઈ… મુસ્કુરાહટ તેરી રાસ્તા દિખા ગઈ
સ્મિત એ આત્માનું નાનું, પરંતુ સૌથી શક્તિશાળી આભૂષણ છે. એ એક એવી ભાષા છે, જેનો અર્થ દુનિયાનું કોઈ પણ હૃદય સમજી જાય છે. દર વર્ષે ઑક્ટોબરના પહેલા શુક્રવારે ઊજવાતો ‘વર્લ્ડ સ્માઈલ ડે’ યાદ અપાવે છે કે એક નાની સ્મિતલહર દુનિયા બદલવા પૂરતી છે.
6 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
શાખાથી શતાબ્દી સુધી...વિવાદના અંધકાર વચ્ચે રાષ્ટ્રભક્તિનો ઉજાસ
શિસ્ત, સેવા, સમર્પણ, સ્વાભિમાન જેવા ગુણ ધરાવતા ‘રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ’ (આરએસએસ)ના કરોડો પ્રશંસકો આ દેશમાં છે. બીજી તરફ, એને હાડોહાડ કોમવાદી ગણાવીને ધિક્કારનારાની સંખ્યા પણ મોટી છે. સફેદ ખમીસ, ખાખી પાટલૂન, હાથમાં લાઠી અને માથે ટોપીના ગણવેશ સાથે રાષ્ટ્રસેવાનો ભેખ લેનારી આ સંસ્થા વિજયાદશમીએ પોતાની સ્થાપનાનાં ૧૦૦ વર્ષ પૂરાં કરે છે ત્યારે કલમથી કાઢેલો એનો એક્સ-રે તપાસવા જેવો છે.
5 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
અહીં સાચા અર્થમાં માનવની સેવા થાય છે...
આજની મોંઘવારીમાં કોઈ એક ટંક પણ મફત ભોજન ન આપે ત્યારે નડિયાદમાં એક સામાજિક સંસ્થા રોજ બે હજાર લોકોને વિનામૂલ્યે ભોજન આપે છે. આ સંસ્થાએ નિરાધાર બા-દાદા માટે ‘દીકરાનું ઘર’ પણ બનાવ્યું છે. ‘જય માનવસેવા પરિવાર ટ્રસ્ટ’ની બીજી અનેક સેવાકીય પ્રવૃત્તિ વિશેય જાણવા જેવું છે.
3 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
સ્ટ્રેસ એક મહામારી બને એ પહેલાં..
કટ્ટર સ્પર્ધાત્મક માહોલમાં વિદ્યાર્થીઓ પર ભણતરનો બોજ તો છે જ, એમાં સમાજની અપેક્ષાનો ઉમેરો જોખમી બની શકે.
3 mins
October 13, 2025

Chitralekha Gujarati
હો સકે તો ઈસ મેં, જિંદગી બિતા દો...
જો જીવન કષ્ટદાયક હોય અને એનો અર્થ પણ ના હોય તો છેવટે આપઘાત કરવો પડે, પરંતુ માણસ એક બૌદ્ધિક પ્રાણી છે એટલે એ કષ્ટની અંદર પણ અર્થ શોધીને એને જીવવાલાયક બનાવે છે.
5 mins
October 13, 2025
Listen
Translate
Change font size