કાળી ચૌદશે કકળાટ

રસ્તે વડાં મૂકવા જવું કે પડોશણની ઈર્ષ્યા કાઢવી?

- 

દિવાળીના સપરમા દિવસ આનંદપૂર્વક ઊજવવા સૌ થનગનતાં હતાં. ગીતાબહેન અને આશીએ મળીને નાસ્તાના ડબ્બા ઘૂઘરા, મઠિયાં, શક્કરપારા, ચેવડો, મોહનથાળ એવી જાતજાતની વાનગીથી છલકાવી દીધા.

‘વાહ ગીતા, મજા પડી ગઈ. શું ખાઉં ને શું નહીં?’ મુકેશભાઈએ મોઢામાં મોહનથાળનું ચકતું મૂકતાં કહ્યું. 

‘ભાવ્યું ને? મેં અને આશીએ કેટલી મહેનત કરીને બધા નાસ્તા બનાવ્યા.’ પતિદેવને ખુશ કરવાનો રસ્તો પેટ વાટે જાય એ જાણતાં ગીતાબહેને દિવાળી પર પોતાની માગણી મુકેશભાઈ સમક્ષ મૂકવાની પૂર્વતૈયારી કરી લીધી.

કાળી ચૌદશે સવારના પહોરમાં ઊકળતા તેલની તાવડી ગૅસને ચૂલે ચડેલી જોઈ આશીને નવાઈ લાગી.

‘મમ્મીજી, આ શું કરો છો?’

‘ચાલ, ચાલ, આ વડાં તળ્યાં છે એ આગળના ચાર રસ્તાની ચોકડીએ મૂકી આવીએ.’ ‘

બટ વ્હાય?’ ‘

આ વર્ષો જૂનો રિવાજ છે ઘરમાંથી કકળાટ ઘરમાંથી કકળાય કરતાં તેલ બહાર કાઢવાનો. જીવ બળે એના બાળવું સારું.’ ‘

એના કરતાં પપ્પાજીને જ કહી દો ને કે બહાર આંટો મારવા જાય.’ આશીથી બોલતાં તો બોલાઈ ગયું, પછી કંઈક ભાંગરો વટાઈ ગયાનું ભાન થયું એટલે વાતને મજાકમાં ફેરવી કાઢીઃ ‘આઈ હેવ અન આઈડિયા. આપણે અવકાશયાનમાં દાળવડાં મોકલીએ અને એમને પૃથ્વીની ચારે બાજુ ફેંકવાનું કહીએ તો આ યુક્રેન, રશિયા, ઈઝરાયલ, હમસ લડ્યા કરે છે એનો કકળાટ જાય કે નહીં?’

‘તું એ પંચાત છોડ, ઘરમાં કકળાટ ન થાય એ જો.’

ગીતાબહેનને બોલતાં સાંભળી મુકેશભાઈ રૂમમાંથી બહાર આવ્યા અને આશીને કહેવા લાગ્યાઃ ‘કકળાટ હું નહીં, ગીતા કરે ગયા વખતે મંજુએ દિવાળીના નાસ્તાભરેલી થાળી મોકલેલી ને મારાથી એની તીખી સેવનાં વખાણ થઈ ગયાં એમાં તો તારી સાસુએ કકળાટ કરી મૂક્યો.’

‘એ મંજુડી થાળી આપવા નહીં, એના વરે દિવાળી પર હીરાનું નવું પેન્ડન્ટ લઈ આપેલું એ બતાવવા આવેલી. ગળામાં દેખાય એમ લાંબું લટકાવેલું. કેવી લટકા-મટકા કરતી’તી. થાળી તો મૂકતાં મૂકી, પણ વારેઘડીએ એનું નવું પેન્ડન્ટ મને દેખાય એમ ફેરવી ફેરવીને સરખું કર્યા કરતી હતી.’ ગીતાબહેને એમની ભાષામાં મંજુનાં  ગુણગાન ગાયાં.