આ પ્લગ નર્સરી તે વળી શું છે?

ખેડૂત બીજનું વાવેતર કરે ત્યારે કેટલા અંશે રોપા ખીલશે એનું કોઈ ચોક્કસ માપ હોતું નથી. એને બદલે ખેડૂતને તૈયાર રોપા આપવામાં આવે તો બિયારણ નિષ્ફળ જવાનો ડર રહેતો નથી અને ખૂબ ટૂંકા સમયમાં રોપા પર પાક આવવા લાગે છે.

- દેવેન્દ્ર જાની (રાજકોટ)

ગુજરાત ભલે વ્યાપારપ્રધાન રાજ્યની ઓળખ ધરાવતું હોય અને હવે ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રે પણ ઘણી પ્રગતિ કરી હોય, પરંતુ રાજ્યના અર્થતંત્રમાં કૃષિ ક્ષેત્રનો હજી ખાસ્સો મોટો હિસ્સો છે. આશરે પંચાવન લાખથી વધુ પરિવાર કૃષિ ક્ષેત્ર પર નિર્ભર છે. ખેડૂતો માટે સમસ્યા એ છે કે સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતમાં છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી અતિવૃષ્ટિ, વાવાઝોડું, કમોસમી વરસાદ, પૂર જેવી કુદરતી આફત વધી રહી છે.

જો કે સમસ્યા હોય ત્યાં ઉકેલ કાઢવાની કળ લોકો પાસે હોય જ છે એટલે હવે ઘણા ભૂમિપુત્રો આવા સંકટ સામે ટક્કર લઈ શકે એવા પાક તરફ વળી રહ્યા છે. બિપરજૉય વાવાઝોડાને પગલે થયેલા ભારે વરસાદ પછી નૈઋત્યનું ચોમાસું પણ ગુજરાતમાં પહોંચી ગયું છે અને ખેડૂતો વાવણીના કામમાં વ્યસ્ત બન્યા છે ત્યારે પાક પૅટર્નમાં મોટો બદલાવ આંખ સામે આવ્યો છે. એ પરિવર્તન છે

બાગાયતી પાક તરફ ખેડૂતોનો વધતો ઝોક.

અરવિંદભાઈ નંદાણી: એક વર્ષમાં ૩૫ લાખ જેટલા રોપા તૈયાર કરી વેચ્યા.

ગુજરાતમાં આશરે ૮૬ લાખ હેક્ટર વાવણીલાયક વિસ્તાર છે. બેએક દાયકા પહેલાં ખેતીલાયક જમીનના માત્ર છ લાખ હેક્ટર પર બાગાયતી પાક લેવાતો હતો, એ આંક વર્ષ ૨૦૨૧-૨૨માં વધીને ૧૮.૯૦ લાખ હેક્ટર સુધી પહોંચી ગયો. આ સમયગાળા દરમિયાન બાગાયતી પાકોનું ઉત્પાદન આશરે ૬૦ લાખ ટનથી વધીને ૨૬૩ લાખ ટન સુધી પહોંચી ગયું. મસાલા અને શાકભાજીના પાકોમાં ગુજરાત સતત આગળ નીકળી રહ્યું છે. વરિયાળી અને જીરુંના ઉત્પાદનમાં ગુજરાત પ્રથમ અને હળદરના ઉત્પાદનમાં અત્યારે બીજે સ્થાને આવી ગયું છે. ખેડૂતો હવે જોખમ લેતા થયા છે તો સરકાર પણ એમને અનુરૂપ યોજના લાવી રહી છે.