ઘોડા ભેગા ગધેડા પણ દોડવાના છે એ પાક્કું!

ફોરેન પોર્ટફોલિયો ઈન્વેસ્ટર્સનો ભારતીય કંપનીઓનાં શૅર ભરણાંમાં રસ વધ્યો છે, છેલ્લા એક દાયકાના આંકડા આની સાક્ષી પૂરે છે. ૨૦૨૩માં ઢગલાબંધ આઈપીઓ લાઈનમાં છે. આઈપીઓના લિસ્ટિંગ બાદ એના શૅરના ભાવ ઊંચા ટકી રહેવાની શક્યતા ઘટતી જાય છે અને ઘણા તો લિસ્ટિંગ વખતે જ નીચા ખૂલે છે. રોકાણકારોએ ક્યાં, કઈ રીતે અને કોના પ્રત્યે સજાગ રહેવું એ સમજવું જરૂરી છે.

- જયેશ ચિતલિયા

ભારતીય સેકન્ડરી માર્કેટમાં તો વિદેશી રોકાણકારો સક્રિય રહે જ છે, પરંતુ છેલ્લા એકાદ દાયકાથી એમની સક્રિયતા પ્રાઈમરી માર્કેટમાં પણ જોવા મળી રહી છે. ફોરેન પોર્ટફોલિયો ઈન્વેસ્ટર્સ દ્વારા આ દસકામાં ભારતીય ઈક્વિટીઝમાં ૭૦ અબજ ડૉલર એટલે કે ૪.૪ લાખ કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ થયું છે, જેમાંથી બે તૃતીયાંશ રોકાણ પ્રાઈમરી માર્કેટ-આઈપીઓ માર્ગે આવ્યું છે.

છેલ્લાં પાંચ વરસના આંકડા જોઈએ તો ફોરેન પોર્ટફોલિયો ઈન્વેસ્ટર્સે (એફપીઆઈ) પ્રાઈમરી માર્કેટ મારફત ૩૦ અબજ ડૉલરનું ઈન્વેસ્ટમેન્ટ કર્યું છે, જેમાંથી સેકન્ડરી માર્કેટમાં વેચાણ મારફત વિદેશી રોકાણકારો ૧૦ અબજ ડૉલર પાછા લઈ ગયા છે, તેમ છતાં એમનો ચોખ્ખો રોકાણપ્રવાહ ૨૦ અબજ ડૉલરનો રહ્યો છે. આ ડેટા ભારતીય માર્કેટ પ્રત્યે એફપીઆઈના અભિગમ અને આકર્ષણના સ્પષ્ટ સંકેત આપે છે.

આકર્ષણનાં આ છે કારણ