અથાણાંનો ઇતિહાસ લગભગ ૪૦૦૦ વર્ષ જૂનો છે, 'ને તેમ છતાં આજે પણ એ એવરગ્રીન છે! ભારતમાં અથાણું ભિન્ન-ભિન્ન નામોથી ઓળખાય છે. ગુજરાતીમાં અથાણું, હિન્દીમાં અચાર, કન્નડમાં ઉપપિનકાચી, તેલુગુમાં પચાદી, તમિલમાં લોન્ચા તરીકે ઓળખાય છે. અથાણાં બાબતે આપણે ગુજરાતીઓ કે ભારતીયો જ કોલર ઊંચો રાખીને ફરીએ એવું નથી. પૂરા અમેરિકામાં અને ઇંગ્લેન્ડમાં પણ આ મહાશયે લોકોને ઘેલું લગાડ્યું છે. મજાની વાત એ છે કે, ન્યૂ યૉર્કમાં તો અથાણાંનો વાર્ષિકોત્સવ પણ ઊજવાય છે! આજ સુધી ઇતિહાસમાં એવું નોંધવામાં નથી આવ્યું કે ક્યારેય ‘ચટણી ડે’, ‘કચુંબર ડે’ કે પછી ‘રાયતા ડે’ કે ‘છૂંદા-મુરબ્બા ડે’ જેવા કોઈ સ્પેશિયલ ‘ડે’ ઊજવાયા હોય, પણ ‘હિસ્ટ્રી ઑફ પિકલ્સ’માં નોંધાયું છે કે, ૨૦૦૧માં ઍન્યુઅલ પિકલ્સ ડે ફેસ્ટિવલ સૌ પ્રથમ વાર શરૂ થયો.
કહેવાય છે કે, રોમન સમ્રાટ જુલિયસ સીઝર પણ અથાણાંનો ખૂબ જ ચાહક હતો. એ સમયે એવું માનવામાં આવતું હતું કે યુદ્ધ શરૂ થતાં પહેલાં પુરુષોને અથાણું ખવડાવવામાં આવતું હતું, કે તેથી કરીને તેમનામાં શારીરિક અને આધ્યાત્મિક શક્તિમાં વધારો થાય. આનો અર્થ થયો કે અથાણું શક્તિવર્ધક અને ચિંતનવર્ધક તો છે જ!
એ કહેવાય ભલે અથાણું, પણ એનુંય એક ઐતિહાસિક મૂલ્ય છે. જેના વિના સહેજ પણ ચાલે નહીં, એનું જ મહત્ત્વ જોવા મળે છે. ભોજનથાળમાં ભલે ને બત્રીસ શાક અને તેત્રીસ પકવાન હોય, પણ એક અથાણું ન હોય તો એ ભોજનથાળ અધૂરો જ કહેવાય.
થાણું ડરામણું હોય, અથાણું લલચામણું હોય. અથાણું ‘ખાવું’ એ આર્ટ છે. આર્ટ એટલા માટે કે કેટલાક રસિકજનો અથાણાને શાકની જેમ ખાતા હોય છે, પણ એ લોકોને એટલીય ખબર નથી હોતી કે, શાકની સાથે જેવો વહેવાર કરવામાં આવે એવો વહેવાર અથાણાં સાથે ન કરાય. શાકનું સ્ટેટસ આમ આદમી – મતલબ કે સાવ સામાન્ય માણસ જેવું હોય છે, જ્યારે અથાણાંનું સ્ટેટસ તો ખાસ આદમી જેવું મતલબ કે VVIP જેવું હોય છે.
પપૈયાનું અથાણું કોઈએ કર્યું હશે કે કેમ? એ લા-જવાબ સવાલ છે. નારંગી, કેળાં, સફરજન, દાડમ કે ચીકુ જેવાં ફળનાં અથાણાં, કદાચ કોઈ વીરલાઓ કે વીરાંગનાઓ બનાવતાં હશે, તો કેવી રીતે બનાવતાં હશે, એ પણ એક લા-જવાબ સવાલ છે.
Bu hikaye ABHIYAAN dergisinin June 03, 2023 sayısından alınmıştır.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 8,500+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Giriş Yap
Bu hikaye ABHIYAAN dergisinin June 03, 2023 sayısından alınmıştır.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 8,500+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Giriş Yap
વિઝા વિમર્શ,
ફેમિલી બેઝ્ડ પિટિશનની કેટેગરીમાં ફેરફાર થાય ત્યારે...
મૂવી ટીવી
જ્યોતિકા ચૂંટણીના વોટિંગની વાત કરે છે કે બિગબોસની?!
રાજામૌલી લાવી રહ્યા છે બાહુબલી ભાગ-૩!
‘બાહુબલીનું વિશ્વ બહુ મોટું છે અને એનું સૌથી મોટું ઉદાહરણ ફિલ્મ ફ્રેન્ચાઇઝી છે.
ફેમિલી ઝોન બ્યુટી.
આઇબ્રોને કાળી અને ભરાવદાર બતાવવાના નુસખા
માનું મોટું ઉત્તરદાયિત્વ એટલે વિશ્વને યોગ્ય નાગરિકો આપવા!
એક માતામાં સો શિક્ષકની ગરજ સરે એટલી સંભાવનાઓ હોય ત્યારે એ માતાઓ સંતાનને કેવી રીતે ઘડી શકે એની એક નાનકડી માર્ગદર્શિકા જેવું કાવ્ય હિન્દીની નવી પેઢીની કવયિત્રી કવિતા કાદમ્બરીએ લખ્યું છે. પોઢજો રે, મારા બાળ ! પોઢી લેજો પેટ ભરીને આજ— કાલે કાળાં જુદ્ધ ખેલાશેઃ સૂવાટાણું ક્યાંય ન રે’શે. આજ માતાજીને ખોળલે રે તારાં માથડાં ઝોલે જાય તે દી' તારે શિર ઓશીકાં મેલાશે તીર-બંધૂકા.
બિજ-થિંગ
તસવીરકલાના સુવર્ણયુગ સમા પ્રાણલાલ પટેલ
ભુજે હાથે કરીને વહોરેલી પાણીની સમસ્યા
નર્મદાનું પાણી ભુજને મળવા લાગતાં સ્થાનિક સ્ત્રોતની જાળવણી ભુલાઈ. અન્ય કોઈ વૈકલ્પિક વ્યવસ્થા પણ ન વિચારાઈ. જેના પરિણામે જ્યારે જ્યારે નર્મદાનું પાણી ન મળે ત્યારે ત્યારે પાણીની તંગી સહન કરવી પડે છે. થોડા દિવસ પહેલાં જ ૧૦થી ૧૨ દિવસ ભુજ શહેરમાં પાણી વિતરણ કરી શકાયું નહોતું. ફરી વખત ભુજવાસીઓ ટેન્કરરાજમાં જીવવા માટે મજબૂર બન્યા હતા.
પ્રવાસન
જોરાસાંકો ઠાકુરબારી, ગેરુવા હવેલીમાં ગુરુદેવનો અહેસાસ
કવર સ્ટોરી
ઉનાળામાં તાવ આવે ત્યારે શું કરવું?
કવર સ્ટોરી
ગરમીની ઋતુ અને આહારનું વિજ્ઞાન