મોકાણ મરણની.. મોકાણ રોકાણની..

મરનારનાં વખાણ સિવાય સ્મશાનમાં તમે બીજું શું કરો છો?

- સુષમા શેઠ

ઝટ જાઓ.. બધા ગયા.’ ગીતાબહેને કહ્યું એ સાંભળી છાપું વાંચી રહેલા મુકેશભાઈ વિચારમાં પડ્યાઃ ગીતા ચંદનહાર લેવા જવાનું કહે છે કે શું?

‘ક્યાં જવાનું છે?’  એમણે નાક પર સરકી ગયેલાં ચશ્માં ઊંચાં ચડાવી પૂછ્યું.

‘સ્મશાન.. છઠ્ઠા માળવાળાં કાકી ગુજરી ગયાં એમને કાઢી જવાના છે. એમના ઘરનાને મોઢું બતાવવા જવું તો પડશે ને. હું કપડાં બદલીને આવું, તમે જતા થાવ.’

‘એ કોણ? આપણે નથી ખાસ ઓળખાણ કે પિછાણ.’ છાપામાં છપાયેલી મરણનોંધની નોંધ લઈ રહેલા મુકેશભાઈને નીચે ઊતરવાની આળસ આવી. છાપા બહાર મોઢું કાઢ્યા વગર એ બોલ્યા.

‘એમ ન ચાલે. આટલી મોટી સોસાયટીમાં રહીએ છીએ. સમાજની શરમેય વહેવાર સાચવવો પડે, નહીંતર કાલે ઊઠીને હું ઉપર જતી રેશ તો આપણે ત્યાં કોણ આવશે?’ વ્યવહારુ ગીતાબહેને ચિંતા વ્યક્ત કરી.

‘મંજુ.’ પડોશણનું નામ બોલાઈ ગયા બાદ ભાંગરો ન વટાઈ જાય માટે મુકેશભાઈએ તરત ફેરવી તોળ્યું: ‘મંજૂર નથી એટલે કે ગીતા, તું મારી પહેલાં જાય એ મને મંજૂર નથી.’

‘તમે મારી પહેલાં જાઓ તો હું મારી માને ત્યાં જતી રૈશ. ઘણા વખતથી જવાનું મન છે.' ગીતાબહેનની વાત રૂમ બહાર નીકળી રહેલા શાંતિલાલભાઈના કાને પડી.

‘ભેગી મનેય લેતી જજે.' શાંતિલાલભાઈ સમજ્યા વગર બોલ્યાઃ ‘સવારના પહોરમાં આવું સોગિયું મોઢું લઈને ક્યાં ચાલ્યો, મુકેશ?’

‘ઉપલા ફ્લોર પર રહેતાં હતાં એ ઉપર પહોંચી ગયાં. એમનાં અંતિમ દર્શને.' મુકેશભાઈએ કંટાળાજનક સ્વરે કહ્યું.

‘હેં? લીલા ગઈ?’ શાંતિલાલભાઈને વસમો આઘાત લાગ્યો.

‘શું બાપુજી, તમેય તે? લીલાબા નહીં, પેલા છઠ્ઠા માળવાળા ભંગારનો ધંધો કરે છે એ કાકાનાં વાઈફને કાઢી જવાના છે. તમારેય આવવું હોય તો ચાલો, પણ પહેલાં આ ટાઈ કાઢો.'

‘તને કાયમ મારી ટાઈ નડે છે કે પછી આખેઆખો હું નડું છું? મારેય હવે કાયમ માટે જતા રહેવું છે.. પણ જો કહી દઉં, ટાઈમાં મારો જીવ ન અટકે માટે છેલ્લે મારા ગળે ટાઈ બાંધજે, નહીંતર ભૂત થઈને આવીશ અને તારા ગળે ટાઈ બાંધીને તને લટકાવી દઈશ. પછી ગીતાએ ઘરમાં જે ભંગાર ભેગો કર્યો છે એને કાઢવો પડશે.’

‘આવું શું બોલતા હશો?’ મુકેશભાઈએ નાક પર સરકી ગયેલાં ચશ્માંની ઉપરથી જોયું.