થોડા સપ્તાહ અગાઉ પુણેથી અમૂલ ક્લીન ફ્યુઅલ કાર રૅલીનું આયોજન થયું. એમાં જોડાયેલી ૧૨ કાર અઢારસો કિલોમીટરનું અંતર કાપીને અંતે દેશની દૂધનગરી-મિલ્ક સિટી આણંદ પહોંચી.
ઉદ્દેશ હતો જૈવિક ઈંધણના પ્રસારનો. રૅલીમાં ભાગ લેનારી તમામ કારનું બળતણ (ઈંધણ) પણ જૈવિક કે કુદરતી. નામ બાયો-સીએનજી. બાયો એટલે જૈવિક અને સીએનજી એટલે કૉમ્પ્રેસ્ડ નૅચરલ ગૅસ. રૅલીની બાર કારમાં બાયો-સીએનજી ભરાવેલું અને સાથેના એક વાહનમાં બાયો-સીએનજીનાં ૪૦ સિલિન્ડર હતાં. આપણે ત્યાં નાનાં-મોટાં લાખો વાહનો પેટ્રોલ, ડીઝલ, સીએનજી, તો અમુક વાહનો બૅટરી કે ઈલેક્ટ્રિકથી પણ ચાલે છે. વાહનો માટેના ઈંધણની યાદીમાં થોડા વખતથી બાયોસીએનજી નું નામ પણ ઉમેરાયું છે.
વાહનો માટેનું બાયો-સીએનજી તરીકે ઓળખાતું જૈવિક ઈંધણ પશુનાં છાણમાંથી બને છે. સામાન્યપણે છાણને સૂકવીને ખેડૂતો કે ગૌપાલકો છાણાં બનાવે, જે બળતણ માટે કામ આવે. કોઈ વળી ઘરને છાણનું લીંપણ કરે કેખાતર બનાવે. આ બધામાં સમસ્યા એ કે એનાથી ગંદકી પણ થાય.
જો કે બનાસકાંઠા જિલ્લાની જાણીતી બનાસ ડેરીએ છાણનો બહુવિધ સદુપયોગ કર્યો. એ માટે ડેરીએ બનાસકાંઠાના ડીસા તાલુકાના દામા ગામમાં સવા ત્રણ વર્ષ પહેલાં ગોબર ગૅસ પ્લાન્ટ બનાવ્યો. આમ તો ગુજરાત સહિત દેશભરમાં ગોબર ગૅસના નાના-મોટા અનેક પ્લાન્ટ છે. એમાં ઘરનાં એઠવાડ, છાણ, ખરાબ થઈ ગયેલાં શાકભાજી, વગેરેમાંથી ગોબર ગૅસ બને. એ ગૅસનો મહદંશે રસોઈ બનાવવામાં ઉપયોગ થાય, જ્યારે બનાસ ડેરીએ દામા ગામમાં ઓગસ્ટ, ૨૦૨૦માં બનાવેલા ગોબર ગૅસ પ્લાન્ટમાં છાણમાંથી વાહનો માટે ઈંધણ બને છે. આ પ્રકારનો દેશનો આ પ્રથમ પ્રયોગ.
મૂળમાં છે બનાસ ડેરીના સંચાલકોનું દીર્ઘદ્રષ્ટિપૂર્ણ આયોજન. આ માટે બનાસ ડેરીએ ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મૅનેજમેન્ટ, ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલૉજી અને ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ રુરલ ! મૅનેજમેન્ટ-આણંદ (ઈરમા)ના સોએક સંશોધકોની ટીમ બનાવી. ટીમે બનાસકાંઠાનાં જુદાં જુદાં ગામોમાંથી રોજ કેટલું છાણ મળી શકે અને એ છાણમાંથી કેટલો ગૅસ ઉત્પન્ન થઈ શકે એનો ક્યાસ કાઢ્યો. પછી દામામાં ચારેક એકર જગામાં આશરે નવ કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે ઓગસ્ટ, ૨૦૨૦માં દેશનો પ્રથમ પશુછાણ આધારિત બાયો-સીએનજી પ્લાન્ટ શરૂ કર્યો.
Diese Geschichte stammt aus der January 08, 2024-Ausgabe von Chitralekha Gujarati.
Starten Sie Ihre 7-tägige kostenlose Testversion von Magzter GOLD, um auf Tausende kuratierte Premium-Storys sowie über 8.000 Zeitschriften und Zeitungen zuzugreifen.
Bereits Abonnent ? Anmelden
Diese Geschichte stammt aus der January 08, 2024-Ausgabe von Chitralekha Gujarati.
Starten Sie Ihre 7-tägige kostenlose Testversion von Magzter GOLD, um auf Tausende kuratierte Premium-Storys sowie über 8.000 Zeitschriften und Zeitungen zuzugreifen.
Bereits Abonnent? Anmelden
ક્યારેક જ જોવા મળતી હીટ વેવની સમસ્યા કાયમી કેમ બની રહી છે?
વાતાવરણમાં ઝેર ઓકતાં પ્રદૂષિત તત્ત્વોએ ઋતુચક્ર સાવ જ ખોરવી કાઢ્યું છે. આખી સીઝનમાં થોડા જ દિવસ ઠંડી પડે અને ગણ્યાગાંઠ્યા દિવસોમાં આખા ચોમાસા દરમિયાન વરસતો હોય એટલો વરસાદ એકસાથે ખાબકે એની આપણને હવે નવાઈ નથી. એ સામે ગરમીનું પ્રમાણ સતત વધી રહ્યું છે અને તાપમાન એકદમ ઉપર હોય એ દિવસોની સંખ્યા પણ રેકૉર્ડ તોડી રહી છે.
જીવનની નશ્વરતા પાંસરા થઈને જીવતાં શિખવાડી દે!
‘વક્ત’ ફિલ્મમાં જ્યોતિષીએ ભાગ્યમાં નહીં, પણ જાતમહેનતમાં માનતા ગર્વિષ્ઠ લાલ કેદારનાથને કહ્યું હતુંઃ ‘વક્ત ઈન્સાન સે કબ ક્યા કરાયે યે નહી કહા જાતા, લાલાજી. ઈન્સાન ચાય પીને કે લિયે પ્યાલી ઉઠાયેં તો હોંઠ ઔર પ્યાલી કે દરમિયાન બહોત ફાસલા નહી હોતા, મગર કભી કભી પ્યાલી કો હોંઠ તક પહોંચતે પહોંચતે બરસોં બિત જાતે હૈં...’
જસ્ટ એક મિનિટ...
આ વિશ્વમાં પ્રથમ માનવીનું સર્જન કેવી રીતે થયું
મહત્તા સમજાય છે, ગંભીરતા નહીં...
કરશે નહીં જો માનવ, પર્યાવરણની રક્ષા ગૂગલમાં જોવા મળશે જંગલ, નદી ને ઝરણાં. – અંકિતા મારુ ‘જીનલ’
૪ જૂન પછી શૅરબજારમાં શું થશે?
મોદી સરકાર ઈસ બાર કિતને પાર...નું પરિણામ આવવાને થોડા દિવસની જ વાર છે. આવા નાજુક સમયમાં આર્થિક જગતની નજર શૅરબજાર, વિદેશી રોકાણના પ્રવાહ તેમ જ વેપાર-ઉદ્યોગ વિશે ટોચના નેતાઓનાં નિવેદન પર હોય એ સ્વાભાવિક છે.
સમુદ્રી જીવસૃષ્ટિ સામે લાવી શકે છે સુનામી
દરિયો ભરીને જમીન પેદા કરવાનો માલદીવ્સનો પ્રોજેક્ટ એક તરફ કૂવો અને એક તરફ ખાઈ હોય ત્યારે આપણે કૂવામાં કૂદવાનું પસંદ કરીએ, કેમ કે ત્યાં ખાઈ કરતાં બચવાના ચાન્સ વધારે હોય. હમણાં ભારતના શત્રુ બની બેઠેલા ટાપુરાષ્ટ્ર માલદીવ્સે પણ એક ભૌગોલિક વિનાશથી બચવા કૂવામાં કૂદવાનું નક્કી કર્યું, પણ... જાણીએ, શું છે આખો મામલો?
બાળક તરીકે આપણે કેવાં છીએ?
સંયુક્ત કુટુંબવ્યવસ્થા જેની ઓળખ છે એવા આપણા દેશમાં વડીલોની હાલત પણ જાણી લો.
બી પોઝિટિવ-બટ નોટ ઓલ્વેઝ!
નકારાત્મક લાગણી અનુભવવી કોઈને ગમતી નથી, પણ ખરેખર તો આ લાગણી તંદુરસ્ત જીવન માટે જરૂરી છે.
યોગ્ય સમયે યોગ્ય આહાર માટે મનને કેળવો...
ક્યારે ખાવ છો, શું ખાવ છો અને ભૂખ લાગે ત્યારે જ ખાવ છો... આ બધું જરૂરી છે સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે.
લોકોને ચુસ્તી-સ્ફૂર્તિનું દાન આપે છે આ મહિલા!
એમનું ધ્યેય એક જ છે, ગમે તે રીતે લોકોને વ્યાયામ કરતાં કરવા. વર્ષોથી મુંબઈના જુહૂ બીચ પર ફિટનેસના વિનામૂલ્ય વર્ગો લેતાં આ મહિલાની લગનીને ખરેખર બિરદાવવા જેવી છે.
