Tarıma Kimlik Gerek

Türkiye'nin tarımda artık geri dönülemez bir sürdürülebilirlik sorunu var. Sorunun kökünde yalnızca üretim maliyetleri, iklim krizi ya da piyasa dalgalanmaları yatmıyor. Asıl büyük kırılma, toprağımızın insanını kaybetmesiyle yaşanıyor. Son 10 yılda çiftçi gençlerin yüzde 35'i mesleği bırakıp büyük şehirlere göç etti. Bu oran yalnızca tarımsal üretim için değil, Türkiye'nin demografik dengesi ve gıda güvenliği açısından da tarihi bir alarm niteliğinde.

- AKAN ABDULA [e-mail]

Gençlerin topraktan kopuşu Anadolu'daki büyük şehirleri de dönüştürdü. Bu göç dalgası birçok ili kendi içinde bir “mega şehirleşme” sürecine soktu. Artık nüfus merkezleri kırsalın yükünü kaldıramazken, üreticisini kaybeden kırsal da kendi kendini taşıyamaz hale geldi.

Bu süreç Türkiye'nin gıda geleceğini de kırılganlaştırıyor. Ülkenin verimli tarım topraklarının yaklaşık yüzde 15'i artık işlenmiyor. Tarımı bırakmak, toprağı üretimden çekmek demek. Türkiye için bu, gıda sürdürülebilirliğinin gelecekte ciddi biçimde tehlikeye girmesi anlamına geliyor.

Göçün görünmeyen bir başka sonucu da çocuk sayısında yaşanan derin düşüş. Bu düşüşü yalnızca ekonomik koşullara bağlamak eksik olur; zira çocuk sayısı ve bereket, özellikle Anadolu kırsalında yüksektir. Tarımsal üretimin yapıldığı, üç neslin bir arada yaşadığı köylerde avlu, hem üretimin hem hayatın hem de çocuk seslerinin merkezidir. Ancak bugün o avlularda çocuk sesleri kesildi, genç ebeveynler şehirlere göçerken o evler yaşlılara kaldı. Bu yüzden demografik düşüş şehirde değil, aslında kırsalda başlıyor. Çünkü kırsal yaşlandıkça Türkiye de yaşlanıyor.