Yaz saati uygulamasına gerek var mı?

Ekim ayında fazladan bir saat uyumak keyifli görünebilir ama araştırmacılar yılda iki kere saatleri değiştirmenin sağlığımıza zarar verdiğini söylüyor.

- IAN TAYLOR

İnsanlar değişimi sevmez. Uyum sağlama yeteneğimiz çok kuvvetli olsa da nihayetinde güvenli, tahmin edilebilir bir düzeni tercih ederiz. Dolayısıyla her yıl saatleri geri aldığımız sonbaharda ve ileri aldığımız ilkbaharda aslında kendi üzerimizde büyük bir değişiklik yapıyoruz. (Editörün notu: Türkiye'de yaz saati uygulaması 2016'da kaldırıldı ancak yazarımızın yaşadığı İngiltere'de devam ediyor.)

Kâğıt üzerinde bu değişiklik büyük bir şey gibi görünmeyebilir; sonuçta sadece bir saat fark ediyor. Ama vücudumuz değişimi hiç sevmiyor. Bu değişimin sağlığımıza olumsuz etkileri öyle büyük ki birçok sağlık araştırmacısı, yaz saati uygulamasının tamamen kaldırılması gerektiğini savunuyor.

Peki ama neden? Çünkü vücudumuzun iç saatleri duvardaki saatler kadar kolay değiştirilemiyor. Araştırmalara bakılırsa, saati yılda iki kere yapay olarak değiştirmek, birçok vücut fonksiyonumuzu düzenleyen iç saatlerimizin ritmini kesintiye uğratarak sirkadiyen sağlığımızı epey olumsuz etkiliyor. Örneğin Mart ayında saatler ileri alındığında kalp krizi vakalarında %25 civarında artış yaşanıyor.

Araştırmacılar bunu şöyle yorumluyor: Sirkadiyen saatlerimizin bozulması, tansiyonu ve vücudumuzdaki kortizol miktarını (bir stres hormonu) artırarak kalp krizi riskini yükseltiyor olabilir.

Başka araştırmalar da gösteriyor ki sirkadiyen saatimizin bozulması, bağışıklık sistemimizi zayıflatıyor. Vücudun doğal savunma hücreleri, saat düzeninin değişmesiyle azalabiliyor.