Prøve GULL - Gratis

SICAK ÇARPMASI NASIL FARK EDİLİR VE NE YAPABİLİRSİNİZ?

Popular Science - Türkiye

|

Ekim - Kasım 2024

Aşırı sıcaklar birçok sağlık sorununa yol açıyor ve bu sorunların bazıları ölümle sonuçlanıyor.

SICAK ÇARPMASI NASIL FARK EDİLİR VE NE YAPABİLİRSİNİZ?

Bu yaz, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde sıcak çarpmasına bağlı ölümler endişe verici sayılara ulaştı. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin yakın tarihli bir raporuna göre aşırı sıcakların sıklığı ve süresi artıyor. Dolayısıyla daha fazla insan etkileniyor. Peki, sadece sıcaktan bunalmış biriyle sağlığı tehlikede olan biri arasındaki farkı nasıl anlayabilirsiniz?

ISI STRESİ NEDİR VE NEDEN BU KADAR TEHLİKELİ?

Isi stresi, efor sarf etmekten (örneğin 5 km'lik bir yarışta koşmak veya ağır iş yapmak) veya dış ortamdan gelen stres faktörlerinin bir sonucu olarak vücudumuzda ısı birikmesinden kaynaklanıyor.

Ancak bu sadece hava sıcaklığının bir etkisi değil, bağıl nem ve rüzgâr hızı da rol oynuyor. Isı stresi, kişinin bir iklime ne kadar alışkın olduğunun yanı sıra giydiği kıyafetlerden de etkileniyor.

İnsanlar homeoterm canlılardır; yani iç vücut sıcaklığımızı 37 °C civarında sabit tutmamız gerekir.

Vücut sıcaklığımız yaklaşık 42 °C'ye ulaşırsa hayati organlarımız kapanmaya başlar. Bu durum ciddi hastalıklara hatta ölüme yol açabilir.

İnsanın aşırı sıcaktan ölmesinin 27 farklı yolu olduğu tahmin ediliyor. Bunlar arasında kan akışının azalması, beynin, kalbin ve akciğerin zarar görmesi de yer alıyor.

Sıcak stresinin ısı hastalığına dönüşme riski en yüksek olan kişiler, vücudunun çekirdek vücut sıcaklığını düzenleme kabiliyeti (termoregülasyon) sınırlı olanlar. Serin bir yere ulaşma imkânı kısıtlı olanlar da daha savunmasız. Bu gruba bebekler, çocuklar, 65 yaş üstü insanlar, geçmiş tıbbi rahatsızlıkları olanlar, hamile kadınlar ve açık havada çalışanlar dâhil.

imageISI HASTALIKLARI NEDİR?

FLERE HISTORIER FRA Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Mantarlar bilinçli olabilir mi?

Mantarlarla ilgili yeni araştırmalar onların zekâya benzer bir şey sergileyebildiğini öne sürüyor ama tüm uzmanlar bu fikre katılmıyor.

time to read

4 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

ÖZ GÜV EN HİLESİ

Nörobilim, nihayet öz güvenin sırlarını çözmüş olabilir. Üstelik bu sırlar sandığımızdan çok daha anlaşılır şeyler.

time to read

6 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

CSI: UZAY

Günün birinde uzayda cinayet işlendiğinde bu olay Dünya'da yaşanan hiçbir cinayete benzemeyecek. Yerçekimsiz bir suç mahallinde bir astronotun öldürülmesini nasıl soruşturursunuz?

time to read

7 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

İlk Klon Hiçbir Zaman Olmadı mı? Kopyalanan Koyun Dolly Üzerine Bir Yazı...

Başlık için hemen telaşlanmayın ve bilimsel safsatalara odaklanmayın. Elbette klonlama olayının hiçbir zaman gerçekleşmediğini iddia etmiyorum; tersine bilimsel verilerin ortaya koyduğu sonuçların aslında ne derece \"klon\" tanımına uydugunu birlikte tartışıyoruz. Hadi gelin klon kavramının neden eskisi kadar sabit olamayacağına bakalım.

time to read

3 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

SAĞLIKTA DEVRİM

Sağlık sektöründe yapay zekâ kullanımı hayat kurtarabilir ve maliyetleri düşürebilir.

time to read

4 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Bir sonraki patronum yapay zekâ mı olacak?

İnsanlar duygusal, mantıksız ve ön yargılıdır. Oysa bunlar şirket yönetmek için ideal özellikler değil. Acaba yapay zekâ bu işi daha iyi yapabilir mi?

time to read

4 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Muhtemelen yeterince demir almıyorsunuz. Peki bunun vücudunuza etkisi ne?

Demir, her beslenme tarzına uygun birçok gıda kaynağında mevcut. Öyleyse neden bu kadar çok insanda demir eksikliği görülüyor?

time to read

3 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

“NASA açıkladı...“

İnternette \"NASA açıkladı\" veya \"NASA doğruladı\" adı altında okuduğunuz haberler ne kadar gerçeği yansıtıyor?

time to read

5 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

Yoksa biz UZAYLI mıyız?

Panspermia; yani Dünya'daki yaşamın başka bir yerden gelmiş olabileceği fikri, uzun süredir tartışılan bir konu. Ancak son bulgular bu fikri yeniden gündeme taşıdı.

time to read

7 mins

Ağustos-Eylül 2025

Popular Science - Türkiye

Popular Science - Türkiye

ATALARIMIZ NASIL BESLENİYORDU?

Avcı-toplayıcı atalarımız etten başka bir şey yemeyen mağara insanları değildi. Öte yandan onların diyetini temel alarak beslenmeye çalışmak hem akıllıca değil hem de neredeyse imkânsız.

time to read

7 mins

Ağustos-Eylül 2025

Listen

Translate

Share

-
+

Change font size