પરણો તો પ્રેમથી, ભભકાથી નહીં...

ચમકદાર પીળા સોનાના ભાવ આજકાલ એક તોલાના રૂપિયા એક લાખ કરતાં ઊંચે બોલાય છે ત્યારે લગ્નપ્રસંગમાં સોનું ખરીદવું સામાન્ય વર્ગ માટે મુશ્કેલ બની ગયું છે. આમ છતાં દેખાદેખીમાં લોકો ખેંચી-તૂટીને પણ એની પાછળ ખર્ચ કરે છે. એટલે જ અમુક જ્ઞાતિ-આગેવાનોએ લગ્નની ઝાકઝમાળ પર લગામ તાણવાની પહેલ કરી છે.

- દેવેન્દ્ર જાની (રાજકોટ)

અમરેલીના એ મધ્યમવર્ગી પરિવારે ત્રણ વર્ષ પહેલાં એક પાર્ટી પ્લૉટમાં ભવ્ય રીતે લખલૂંટ ખર્ચે દીકરીનાં લગ્ન તો કર્યાં, પણ એના આર્થિક બોજમાંથી પરિવાર હજી બહાર આવ્યો નથી. એમણે દેવું ચૂકવવા હજી હપ્તા ભરવા પડે છે, તો રાજકોટના એક શિક્ષકપરિવારે બે વર્ષ પહેલાં દીકરીનાં લગ્ન કર્યાં. દેખાદેખીમાં રૂપિયા પાંચેક લાખનો ખર્ચ થઈ ગયો. એ માટે દાગીના મૂકીને લોન લીધી ત્યારે એકાદ વર્ષમાં દાગીના છોડાવી લેવાની ગણતરી હતી, પણ હજી હપ્તા પૂરા કરી શક્યા નથી.

આવાં ઉદાહરણો ઠેર ઠેર છે. વિવાહ ઉપરાંત પ્રસંગો તથા જન્મ, સગપણ, સગાઈ જેવા શુભ મરણ જેવી માઠી ઘટના પાછળનો ખર્ચ પણ બહુ વધી રહ્યો છે, ખાસ તો માલધારી-આહીર જેવા સમાજમાં લગ્નોમાં દીકરી પક્ષવાળાએ ૧૫થી ૨૦ તોલા સોનું આપવાના રિવાજો છે. દેખાદેખીની મજબૂરીમાં ઘણા પરિવારો આર્થિક રીતે ખુવાર થાય એટલા ખર્ચા કરે છે. જો કે આવા સામાજિક વાતાવરણમાં સૌરાષ્ટ્રના કેટલાક સમાજે આ વ્યર્થ ખર્ચ ઘટાડવાની પહેલ કરી છે.

રાજકોટમાં તાજેતરમાં મળેલા ધ્રોલથી જામનગર પંથકના હાલારી આહીર સમાજના સ્નેહમિલનમાં નવા વર્ષની શુભેચ્છાની સાથે મંચ પરથી આગેવાનોએ અપીલ કરી કે સામાજિક પ્રસંગોએ થતા ખર્ચા મધ્યમ અને સામાન્ય વર્ગના લોકોની પહોંચ બહાર જતા હોવાથી આપણે કેટલાક રિવાજોમાં થતા ખર્ચા બંધ કરવાનું નક્કી કરીએ.

હાલારી આહીર સમાજના આગેવાન વિજય આહીર ચિત્રલેખાને કહે છે: ‘અમે આ વિચાર સ્નેહમિલનમાં મૂક્યો અને દરેકે વધાવી લીધો. એટલું જ નહીં, આવતી હોળી પછી એનો અમલ સ્વેચ્છાએ કરવા અપીલ કરી, તો કેટલાક લોકોએ તો અત્યારથી જ એનો અમલ કરવા તૈયારી બતાવી. ૧૮ જેટલા મુદ્દાનો ઠરાવ સહમતીથી પસાર કરાયો એ આનંદની વાત છે.'