Tynged riffiau cwrel yn gysylltiedig â grymoedd cefnforol cudd o dan yr wyneb, medd gwyddonwyr

MAE papur gwyddonol newydd yn datgelu y gallai sawl rhagfynegiad am ddyfodol riffiau cwrel yn wyneb newid hinsawdd fod yn hepgor darn hanfodol o'r pos.

- 

Mae'r astudiaeth, a gyhoeddwyd yn Nature Ecology & Evolution, ac dan arweiniad ymchwilwyr o Brifysgol Bangor a Phrifysgol Gwyddoniaeth a Thechnoleg y Brenin Abdullah (KAUST), yn dadlau bod yn rhaid i wyddor riffiau cwrel ystyried yn well y grymoedd ffisegol sy'n llunio amgylchedd riffiau.

Mae rhain yn cynnwys ceryntau cefnforol a dŵr yn codi a patrymau tymheredd dŵr dwfn a llifau maetholion.

Heb gynnwys y ffactorau hyn mewn modelau ecolegol, meddai'r awduron, rydym mewn perygl o gamddeall ble a pham mae riffiau cwrel yn goroesi—neu'n marw—o dan straen hinsawdd. O ganlyniad i hyn, nid yw llunwyr polisi a rheolwyr cadwraeth yn mynd ati i achub riffiau cwrel yn y modd sydd fwyaf tebygol o lwyddo.