દમદાર માટી, કસદાર માટી

પહેલા વરસાદની સોડમ ધરાવતી કાળી માટી ઘરે જ કેવી રીતે તૈયાર કરવી એનું ટ્રેલર આપણે ગયા પખવાડિયે જોયું. હવે માણો આખી ફિલ્મ..

- પૂર્વી શાહ

લો, ઘરમાં જ હાજર છે ‘એટીએમ’: એરોબિક મેથડથી તૈયાર થતી માટી.

અગાઉ જણાવ્યા પ્રમાણે જૈવિક કચરો અથવા ભીનો કચરો જેવો કે ફળ-શાકભાજીનાં છોતરાં, પૂજાનાં ફૂલ, ચા-કૉફી બનાવ્યા પછી વધેલી ભૂકી (ધોઈને નાખવી) સાથે સૂકો કચરો એટલે કે નકામી માટી, સૂકાં પાંદડાં અને-અથવા કોકોપીટને એક માટલામાં સૅન્ડવિચની જેમ પાથરતું જવાનું છે. માટલું ભરાઈ જાય ત્યારે ઉપર માટીનો થર પાથરીને ૨૫-૩૦ દિવસ છાંયામાં રાખી મૂકવાનું છે.

આ મેથડને અમે એટીએમ કહીએ છીએ. એટીએમનો સાદો અર્થ ઍની ટાઈમ માટી, પણ એનો ગૂઢ અર્થ જુઓ તો એ એટલે ઍર-હવા, ટી એટલે ટેમ્પરેચર-તાપમાન અને એમ એટલે મોઈશ્ચર-ભેજ. કચરો સડાવીને માટીમાં રૂપાંતર કરી આપતી આ પ્રક્રિયા હવાની મદદથી થતી હોવાથી એને એરોબિક મેથડ કહેવાય છે. માટીનું પાત્ર એટલે કે માટલું હવાની અવરજવર માટે સૂક્ષ્મ છિદ્ર ધરાવે છે એટલે આ મેથડ માટે આદર્શ છે.

કિચન વેસ્ટ નાઈટ્રોજનથી ભરપૂર હોય છે એટલે આપણી સૅન્ડવિચનું ટેમ્પરેચર અમુક દિવસોમાં ૬૦થી ૯૦ ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચે છે, જેનાથી માટી ન્યુટ્રલ પીએચની બને છે.