ક્યાંક તમને તો નથી ને કમિટમેન્ટ ફોબિયા?

ડર આપણા જીવનનો મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. કેટલાક ઊંચાઈથી ડરે છે, તો કોઈ પાણીથી ડરે છે. કેટલાક લોકોને આગનો ડર હોય છે અને ઘણા લોકો ડરે છે કમિન્ટમૅન્ટથી. જી હા, આજકાલ કમિન્ટમૅન્ટ ફોબિયાની બીમારીથી પીડાતા લોકોની સંખ્યા વધતી જઈ રહી છે.

- હેતલ રાવ

‘આજે ફરી શ્રેષ્ઠાએ મેરેજ મિટિંગ કૅન્સલ કરી, આ પ્રથમ વખત નથી બન્યું, અનેક વાર શ્રેષ્ઠા કોઈ ને કોઈ બહાના હેઠળ મેરેજ મિટિંગ કૅન્સલ કરાવે છે. ત્રીસ વર્ષની અને સી.એ.ના ઉચ્ચ હોદા પર જોબ કરતી શ્રેષ્ઠા, માતા-પિતાની એકની એક લાડકી દીકરી છે. નોકર-ચાકર, ગાડી બંગલા એમ કહી શકાય કે દરેક પ્રકારની જાહોજલાલીમાં રહેતી શ્રેષ્ઠા આત્મનિર્ભર યુવતી છે. ઉંમર ધીમેધીમે વધી રહી છે માટે માતા-પિતાને તેનાં લગ્નની ચિંતા કોરી ખાય છે. કરોડોની પ્રોપર્ટી હોવા છતાં કોઈ તો એવું હોવું જોઈએ જે તેને જીવન પર્યંત સાથ આપે. શ્રેષ્ઠા માટે એક એકથી ચઢિયાતા યુવકોના માંગા આવે છે. તેને પસંદ આવ્યા હોય તેવા મુરતિયાઓનું લિસ્ટ પણ ઘણું લાંબું છે, પરંતુ બધું બરાબર થાય ત્યારે અંતે કોઈ ને કોઈ કારણ શોધી તે લગ્ન માટે ના જ કહી દે છે. હવે તેની આ આદતથી માતા-પિતા પણ કંટાળી ગયા છે. દીકરીને ખૂબ સમજાવી પણ તે કશું કહેવા જ તૈયાર નથી. છેવટે માતા અરુણાબહેને ડૉક્ટરની સલાહ લેવાનું વિચાર્યું.

શ્રેષ્ઠાના કાઉન્સેલિંગમાં ચોંકાવનારી વાત સામે આવી. હકીકતમાં શ્રેષ્ઠા કમિટમૅન્ટ ફોબિયાથી પીડાઈ રહી હતી. માટે તે યેનકેન પ્રકારે લગ્ન માટે આવતા પ્રસ્તાવો ઠુકરાવી દેતી. શ્રેષ્ઠાને લગ્ન તો કરવા હતાં, યુવકો પણ પસંદ આવતા, પરંતુ તેને એવો ડર હતો કે મારી પહેલાંની જીવનશૈલી જળવાઈ નહીં રહે તો, આર્થિક બાબતનો તો કોઈ ભય નહોતો, પરંતુ તેને ફોબિયા હતો માતાપિતાની પ્રેમાળ હૂંફ ગુમાવવાનો. એક બાજુ તે માતાપિતાની ઇમોશનલ સેફ્ટી છોડવા નહોતી ઇચ્છતી અને બીજી બાજુ લગ્ન પણ કરવા હતાં. આ બંને બાબતોના સંઘર્ષમાં પીડાતી શ્રેષ્ઠાને ખ્યાલ જ નહોતો કે તે કમિટમૅન્ટ ફોબિયાની બીમારીનો શિકાર છે.

જી હા, જાણીને બિલકુલ નવાઈ લાગશે પરંતુ આજકાલ કમિટમૅન્ટ ફોબિયાથી અનેક લોકો પીડાઈ રહ્યા છે. આ ફોબિયા વ્યક્તિના જીવનના કોઈ પણ ભાગને અસર કરી શકે છે, પરંતુ ખાસ કરીને તેની અસર લાંબા ગાળાના સંબંધ નિભાવવાની વાત પર વધુ થાય છે. અત્યાર સુધી આ ફોબિયા સંબંધિત કેસ પશ્ચિમી દેશોમાં વધુ સામે આવતા હતા, પરંતુ હવે આપણે ત્યાં પણ તેની અસર દેખાવા લાગી છે. લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં વધારો અને લગ્ન સંસ્કારમાં યુવાનોની ઘટતી જતી રુચિનું એક કારણ કમિટમૅન્ટ ફોબિયા છે. આ ફોબિયાના પ્રભાવમાં આવવાથી વ્યક્તિના અંગત જીવનની સાથે-સાથે પ્રોફેશનલ લાઇફમાં પણ ઘણી સમસ્યાઓ ઊભી થઈ શકે છે.