વાણી અને અભિવ્યક્તિ સ્વાતંત્ર્યના નામે આવું?

ધાર્મિક કે સાંપ્રદાયિક સહિષ્ણુતાના નામે અમેરિકા, કેનેડા તથા યુરોપના અમુક દેશોમાં ત્યાંની સરકાર દ્વારા જ આતંકી તત્ત્વોને ઉઘાડું સમર્થન આપવામાં આવી રહ્યું છે એ આજે નહીં તો કાલે એમને ભારે પડવાનું છે. એ વખતે આ રાષ્ટ્રોની હાલત ચોરની મા ટાંકીમાં મોઢું ઘાલીને રડે એવી થશે.

- હીરેન મહેતા

સમાજે સમાજે અમુક શબ્દોની વ્યાખ્યા બદલાય છે. આમ તો સત્ય સનાતન છે એમ આપણે બોલીએ છીએ, પરંતુ સત્યની વ્યાખ્યા તો ઘણી વખત માણસે માણસે બદલાતી હોય છે. કોઈ એક વ્યક્તિનું સત્ય બીજા માટે સત્ય ન હોય એવું બની શકે, કારણ કે બન્ને વ્યક્તિ પોતપોતાની નજરે અને પોતપોતાની અનુકૂળતા પ્રમાણે એનું અર્થઘટન કરે છે અને બીજા પણ એ જ રીતે કરે એવો આગ્રહ રાખે છે. બે વ્યક્તિનાં જુદાં જુદાં સત્ય વચ્ચેના ભેદ પણ પાછા બહુ મોટા હોય.

અમેરિકાએ તો અગાઉ અફઘાનિસ્તાનમાં જંગલરાજ લાવનારા તાલિબાની શાસકો માટે ગુડ તાલિબાન અને બૅડ તાલિબાન એવું રીતસર વિભાજન કર્યું હતું. જે પોતાને માફક આવે એ તાલિબાની યુવાનો અમેરિકા માટે સારા, બીજા બધા ખરાબ! ઈસ્લામના ઝનૂની પ્રચાર માટે બીજા ધર્મના તો શું, અનેક મુસ્લિમોને સુદ્ધાં રહેંસી નાખનારા લોકો પણ અમેરિકાની મદદ કરતા હોય તો એ ગુડ તાલિબાન. આવી બેમોઢાળી નીતિ અમેરિકાએ વર્ષો સુધી અપનાવી હતી. દુનિયાને જે કહેવું હોય તે કહે, અમેરિકા એમને પોતાનાં ચશ્માંથી જોતું હતું.

ગાંધીજીનો હત્યારો કોઈને પ્રખર રાષ્ટ્રપ્રેમી લાગી શકે અથવા આતંકવાદીને કોઈ દિશા ભૂલેલા અથવા તો પોતાના હક માટે લડતા યુવાન ગણાવે. અમેરિકા સહિત પશ્ચિમના મોટા ભાગના દેશો જમ્મુ-કશ્મીરના ત્રાસવાદને સ્થાનિક પ્રજાની સશસ્ત્ર લડત કે ઉદ્દામવાદી ચળવળ તરીકે ઓળખાવે છે. કશ્મીરી આતંકવાદીઓ અમેરિકા, બ્રિટન, જર્મની અને ફ્રાન્સ જેવાં રાષ્ટ્રો માટે ટેરરિસ્ટ નહીં, પણ મિલિટન્ટ છે. એમના હિસાબે આ આતંકીઓ છાશવારે ઉધામા મચાવે છે અને લોકોને મારે છે એ કશ્મીરની ધરતી પરના ભારતીય પ્રશાસનતંત્ર સામેનો ત્યાંની પ્રજાનો વિપ્લવ છે.