Srote
हर बच्चा वैज्ञानिक है
हाल ही में एम.एस. स्वामीनाथन रिसर्च फाउंडेशन द्वारा "लचीले खाद्य, पोषण और आजीविका के लिए विज्ञानः समकालीन चुनौतियां' विषय पर एक वर्चुअल कसंल्टेशन आयोजित किया गया था। इसमें कैलिफोर्निया युनिवर्सिटी के ब्रूस एल्बर्ट्स ने विज्ञान शिक्षा पर बहुत ही प्रासंगिक व्याख्यान दिया। व्याख्यान का विषय था विज्ञान संप्रेषण | यह विषय हमारे यहां निकट भविष्य में लागू की जाने वाली नई राष्ट्रीय शिक्षा नीति के संदर्भ में विशेष रूप से प्रासंगिक है।
1 min |
October 2020
Srote
उपकरणों से बिखरती ऊष्मा का उपयोग
रेफ्रिजरेटर, बॉयलर और यहां तक कि बल्ब अपने आसपास के वातावरण में निरंतर ऊष्मा बिखेरते हैं। सैद्धांतिक रूप से इस व्यर्थ ऊष्मा को बिजली में परिवर्तित किया जा सकता है। गाड़ियों के इंजिन और अन्य उच्च-ताप वाले स्रोतों के साथ तो ऐसा किया जाता है लेकिन इस तकनीक का उपयोग घरेलू उपकरणों के लिए थोड़ा मुश्किल होता है क्योंकि ये काफी कम ऊष्मा छोड़ते हैं।
1 min |
November 2020
Srote
किराए की मधुमक्खियां
पांच बड़े-बड़े ट्रक अमेरिका के उत्तरी केरोलिना में ब्लूबेरी फार्म पर आकर रुकते हैं। तारपोलिन को हटाते ही एक के ऊपर एक जमे लगभग पांच सौ डिब्बों में से भिनभिनाहट सुनाई पड़ती है। प्रत्येक डिब्बे में लगभग 20,000 मधुमक्खियां हैं। फार्म के मालिक ने इन एक करोड़ मधुमक्खियों को किराए पर बुलाया है। मई का महिना यहां परागण का समय है और आसपास के सभी बागानों में मधुमक्खियों के ट्रक आ रहे हैं।
1 min |
November 2020
Srote
जैविक मुद्रण की मदद से अल्सर का इलाज
आमाशय के अल्सर या आहार नाल के अन्य घावों से कई लोग पीड़ित होते हैं। इलाज के पारंपरिक तरीकों के साथ कुछ ना कुछ समस्याएं हैं। अब वैज्ञानिकों ने जैविक मुद्रण की मदद से अल्सर के उपचार का रास्ता सुझाया है।
1 min |
November 2020
Srote
पृथ्वी पर इतना पानी कहां से आया?
पृथ्वी पर जा-ब-जा मौजूद पानी जीवन के लिए अनिवार्य भी है और वैज्ञानिकों की चिंता का मसला भी कि पृथ्वी पर इतना पानी आया कहां से क्या पानी पृथ्वी के बनने के समय से मौजूद है, या पृथ्वी सूखी बनी थी और पानी से समृद्ध किसी बाहरी पिंड/पिंडों के टकराने के बाद पृथ्वी पर पानी आया? और अब साइंस पत्रिका में प्रकाशित एक नया अध्ययन यह संभावना जताता है कि पृथ्वी पर पानी यहीं उपस्थित मूल निर्माणकारी पदार्थों से आया है।
1 min |
November 2020
Srote
सूचना एवं संचार टेक्नॉलॉजी के प्रमुख पड़ाव
जिन दिनों मैं स्कूल में पढ़ा करता था उन दिनों कंप्यूटर एक गैराज के बराबर जगह घेरने वाली मशीन थे, जिनका उपयोग सिर्फ इंजीनियर करते थे। अब 50 वर्षों बाद, मैं और 50 करोड़ अन्य भारतीय मोबाइल स्मार्ट फोन के रूप में इसे अपनी जेब में रख सकते हैं! यह क्रांति कैसे हुई?
1 min |
November 2020
Srote
हमिंगबर्ड की जीवन-रक्षक तंद्रा
ऊंचे एंडीज़ पर्वतों पर पाई जाने वाली हमिंगबर्ड की प्रजातियां वहां कुल्फी जमा देने वाली ठंड का सामना करती हैं। ये नन्हीं और फुर्तीली हमिंगबर्ड ठंड से बचने के लिए विचित्र रास्ता अपनाती हैं। वे अपने शरीर का तापमान रात में कम कर लेती हैं। और अब हालिया अध्ययन में पता चला है कि बर्फीली रातों में जीवित बचने के लिए ये अपने शरीर का तापमान सामान्य की तुलना में 33 डिग्री सेल्सियस तक कम कर सकती हैं।
1 min |
November 2020
Down To Earth
Foggy superstructure
It is unclear how the new commission on air pollution will fit in the federal framework, but its formation asserts the role of the executive and limits the judiciary
9 min |
November 16, 2020
Down To Earth
REPEAT ATTACK
Kerala’s struggle with the second wave of COVID-19 should serve as a warning to other states
5 min |
November 16, 2020
Down To Earth
Third tier or third wheel?
Newly constituted District Development Councils in Jammu and Kashmir have triggered fears of dilution of grassroots democracy in the Union Territory
4 min |
November 16, 2020
Down To Earth
Fingers crossed
Undoing the damage caused by Donald Trump may be Joe Biden’s first step, but the climate challenges that the US faces today are daunting
5 min |
November 16, 2020
Down To Earth
Digest - IN FRONT-COVID WARRIOR
Priyanka Shukla and her friends fought the administration to provide assistance to informal workers in Chhattisgarh during the lockdown
7 min |
November 16, 2020
Down To Earth
Checkmate, again?
THE NEXT PANDEMIC IS NOT FAR AWAY
3 min |
November 16, 2020
Down To Earth
An alien gone native
TREE TOMATOES FROM NAGALAND ARE A WORTHY SUBSTITUTE FOR THE REGULAR ONES
4 min |
November 16, 2020
Down To Earth
AGE OF VIRUS
The much-scorned, dreaded biological entities are also the highly misunderstood beings
10+ min |
November 16, 2020
Down To Earth
New Light On Dark Matter
Scientific research is unearthing new understanding on an old mystery
6 min |
November 16, 2020
NAMADHU ARIVIYAL
மூளை நலமாக இருக்க!
அறிவு மூளையோடு சம்பந்தப்பட்டதால் உனக்கெல்லாம் அறிவு இருக்கா?" என்று கேட்பதற்குப் பதிலாக "உனக்கெல்லாம் மூளை இருக்கா?” என்று கேட்போர் உண்டு.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
ஸ்மார்ட் வேளாண்மை
சிக்கல்கள் வெளிவந்த பிறகு சிகிச்சை அவசியமா என்பதையும், அவசியமெனில் எந்தவித சிகிச்சை என்பதையும் செயற்கை நுண்ணறிவு மென்பொருள் மூலம் தீர்மானிக்கிறது.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
புதிய நிலவு
இந்த புதிய நிலவு தற்காலிகமாகப் பூமிக்கு மிக அருகாமையில் இருக்கிறது என்று சர்வதேச வானியல் ஒன்றியத்தில் உள்ள மைனர் பிளானட் மையம் கடந்த பிப்ரவரி 15-ஆம் தேதி அன்று கண்டுபிடித்துள்ளது.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
தயிர், மோர், வெண்ணெய்
பாலில் உள்ள கொழுப்பு மற்றும் புரதம் நொதிக்கும் போது வெண்ணெய் கிடைக்கும். இதில் 80% கொழுப்புச் சத்து உண்டு. பசும்பால் தவிர எருமை, ஆடு பால்களிலிருந்து வெண்ணெய் தயாரிக்கப்படுகிறது. தற்போது நாம் பெறும் வெண்ணெய் வணிக ரீதியாக பாலாடைகளிலிருந்து தயாரிக்கப்படுகிறது.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
துலுக்க மல்லிகை - டெலிஸ்ஸியா ரைடிக்போஸ் பெர்மா
குடும்பம் : பெல்ஃப்ளவர்
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
சிறுநீல மீன்கொத்தி
மீன்களை இரையாகப் பிடிக்கும். அமர்ந்திருக்கும் பொழுது தன் அலகினை மேலும் கீழும் நகர்த்தி நீரினுள் அல்லது நீரின் மேற் பகுதியை கண்காணித்தவாறு அமர்ந்திருக்கும்.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
சரளா தாக்ரல்
தான் வழக்கமாக அணியும் புடவையிலேயே விமானியாகப் பறந்த இவர் விமானம் ஓட்ட கற்றுக்கொண்ட பின்பே, சைக்கிள் மற்றும் கார் ஓட்ட கற்றுக் கொண்டார் என்பது ஆச்சரியமான ஒன்று.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
ஈரநில பறவைகள்
(பகுதி-2)
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
பாசனத்திற்கு ஏற்ற பண்ணைக்குட்டை
வேளாண் பொறியியல் துறை, நீர்வடிப்பகுதி முகமை மற்றும் தொண்டு நிறுவனங்கள் மூலம் சுமார் 10,000 பண்ணைக்குட்டைகள் கடந்த 10 ஆண்டுகளில் தோண்டப்பட்டுள்ளது.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
கள்ளி - யூபோர்பியா கேப் சானிடெமரியென்சிஸ்
குடும்பம் : யூபோர்பியாசி
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
நார்டன் டேவிட் ஜிண்டர்
ஈகோலை என்ற பாக்டீரியத்தில் இனச்சேர்க்கை பற்றி லெடெர்பெர்க்கின் (1946) கண்டுபிடிப்பைத் தாண்டிச் செல்லலாம் என்று நார்டன் டேவிட் தீர்மானம் அவர்கள் செய்தார்.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
இரட்டைப் பிறப்புகளிடம் வேறுபாடுகள் ஏற்படுமா?
ஒரே கருவுற்ற முட்டையிலிருந்து இரண்டு சிசுக்களும் தோன்றுவதால் இரண்டுக்கும் ஒரே ஜீன் தான் பிறப்பின் போது கிடைக்கிறது.
1 min |
November 2020
NAMADHU ARIVIYAL
அசத்தலான அடுக்குப் பயிர்ச்சாகுபடி
இந்த சாகுபடி முறையில், பயிர்களின் வளர் பண்புகள் மற்றும் வேர் பண்புகளைப் பொறுத்து பயிர் செய்ய வேண்டும்.
1 min |
November 2020
Down To Earth
Scent of summer
EMBRACE KHUS ROOTS FOR A HEALTHY LIVING AND FOR A HEALTHY PLANET
4 min |