પર્યાવરણની ગ્રેટા ઈફેક્ટ...
એ ૧૧ વર્ષની હતી. સ્ટૉકહોમની સ્કૂલમાં શિક્ષકે એને એક વિડિયો ક્લિપ બતાવી હતી. વિડિયો આર્કટિક મહાસાગરની આસપાસ અત્યંત વિપરીત મોસમ અને પૂરમાં ભૂખે મરી રહેલા પોલર રીંછ અંગેનો હતો. છોકરી ખિન્ન થઈ ગઈ. એ પર્યાવરણના બગાડ અને એની અસરોથી ગભરાઈ ગઈ. એણે બોલવાનું બંધ કરી દીધું, ખાવાનું ઓછું કરી દીધું, એનું વજન ઘટી ગયું. એને થતું હતું, કોઈ આ જોખમની વાત કેમ નથી કરતું? એ ડિપ્રેશનમાં આવી ગઈ હતી.
એના પિતાએ આશ્વાસન આપ્યું કે બધું ઠીક થઈ જશે, પરંતુ એમને પણ જેમ જેમ જળવાયુ સંકટની ખબર પડવા લાગી તેમ તેમ લાગવા માંડ્યું કે એમનું આશ્વાસન ઠાલું છે.
દીકરીનું એ ડિપ્રેશન લાંબું ચાલ્યું. દીકરીને સારું લાગે એટલા માટે પરિવારે પર્યાવરણને નુકસાન થાય એવી આદતો બદલવાનું શરૂ કર્યું. એમણે માંસ ખાવાનું બંધ કર્યું, ઘરની છત પર સોલાર મૅનલ્સ લગાવી, જાતે જ શાકભાજી ઉગાડવાનું શરૂ કર્યું અને અંતતઃ વિમાનમાં બેસવાનું ત્યજી દીધું.
આ બધું પર્યાવરણ બચાવવા માટે નહોતું, પણ દીકરીને બચાવવા માટે હતું. ધીમે ધીમે છોકરી ફરી બોલતી થઈ અને ખાવા લાગી. એ એસ્પર્સિ સિન્ડ્રોમ નામની વિકાસલક્ષી બીમારીથી પીડાતી હતી અને બાકી લોકોની જેમ પર્યાવરણની મોકાણના સમાચારોને સામાન્ય રીતે પ્રોસેસ કરી શકતી નહોતી. હું દુનિયાને બ્લૅક ઍન્ડ વ્હાઈટમાં જ જોઉં છું અને મને એમાં બાંધછોડ કરવાનું ગમતું નથી. એમ એણે કહ્યું હતું.
એનું નામ ગ્રેટા થુનબર્ગ છે. આજે એ ૨૧ વર્ષની છે અને જળવાયુ પરિવર્તન બાબતે સાર્વજનિક જાગૃતિ ફેલાવવા માટે દુનિયાભરમાં પ્રસિદ્ધ છે. એના એ પ્રયાસને ગ્રેટા ઈફેક્ટ કહેવાય છે.
બે અગત્યના સમાચાર છેઃ
૨૦૨૨માં સ્વિત્ઝરલૅન્ડમાં હીટવેવને કારણે ૮૫ વર્ષની મેરી ઈવ વોલ્કોફ નામની મહિલાને અઢી મહિના સુધી એના ઘરમાં ભરાઈ રહેવું પડ્યું હતું. એને કારણે એનાં રોજબરોજનાં કામમાં અસર પડી હતી. મેરીએ એને ક્લાઈમેટ લૉકડાઉન ગણાવ્યું હતું. મેરી ૨૦૦૦ સભ્યોના બનેલા સિનિયર વીમેન ફૉર ક્લાઈમેટ પ્રોટેક્શન એ સંગઠનની સભ્ય છે. આ સંગઠને જીવાશ્મ ઈંધણ બાળવાથી અને અન્ય સ્રોતોમાંથી ફેલાતા ગ્રીન હાઉસ ગૅસના ઉત્સર્જનને અંકુશમાં નિષ્ફળ સ્વિસ સરકાર સામે યુરોપિયન કોર્ટ ઑફ હ્યુમન રાઈટ્સમાં દાવો દાખલ કર્યો હતો.
This story is from the May 06, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 8,500+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the May 06, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 8,500+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
નયા હિંદુસ્તાન... નયા સિનેમા!
દેશમાં ચૂંટણીનો માહોલ જામ્યો છે ત્યારે એક નજર ઈલેક્શન્સ પહેલાં આવેલી અને હવે આવનારી કેટલીક પોલિટિકલ ફિલ્મો પર.
સ્રી નેતૃત્વમાં પાછળ પડે છે, કારણ કે..
સંસદમાં મહિલા અનામતની વાત થાય છે, પણ ચૂંટણીમાં પૂરતું પ્રતિનિધિત્વ કેમ મળતું નથી?
સ્તનપાનઃ આ આવડત રામત્કારિક રીતે પ્રક્ટ ન થાય તો?
માતા અને બાળક વચ્ચે ભાવનાત્મક સંબંધ બાંધી આપે છે બ્રેસ્ટ ફીડિંગ.
હું અમદાવાદની રિક્ષાવાળી...
પરિવારની મરજી વિરુદ્ધ પ્રેમલગ્ન કરનારી અમદાવાદી યુવતી પતિનો સ્નેહ-સથવારો છૂટ્યા પછી એના પગલે ચાલવા માટે રિક્ષાચાલક બની. એની આ સંઘર્ષભરી સફર બીજી મહિલાઓને પણ નવી દિશા સૂચવે એવી છે.
વિકાસયાત્રા સામે કપરાં ચઢાણ બનતા વૈશ્વિક પડકાર
૨૦૧૪ પછીના દાયકામાં મોદી સરકારે આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય મોરચે ઘણી સફળતા પ્રાપ્ત કરી, હવે ચૂંટણી બાદ મોદી સરકાર જ પાછી સત્તા પર આવવાની આશા-વિશ્વાસ ભલે ઊંચાં રહ્યાં, પણ આપણી પ્રગતિમાં અંતરાય આવવાના જ છે.
ડી. ગુકેશઃ વિશ્વ શતરંજનો નવો સિતારો
ચેસની રમતના વર્લ્ડ ચૅમ્પિયનને પડકાર આપે એવા ખેલાડીને શોધવા માટે થતી સ્પર્ધાના ભારતીય વિજેતાને ઓળખી લો.
સુરતઃ ચૂંટણી ભલે ન થાય, પ્રચારસામગ્રી તો અમારી જ!
લોકસભા ઈલેક્શન સુરતની કાપડબજારને કરાવશે કરોડોનો વકરો.
અમારે ગામને સ્માર્ટ નહીં, નંદનવન બનાવવાં છે!
સમસ્ત મહાજનના ગિરીશભાઈનો સંકલ્પ... પ્રાચીન ભારતમાંનાં ગામો સ્વાવલંબી અને તંદુરસ્ત હતાં અને એ મંત્રના આધારે ગુજરાતનાં ત્રણ ગામોનો મોડેલ ગામ તરીકે વિકાસ કરાયો છે. ત્યાંનો ગાંડો બાવળ સાફ કરાયો છે, જળાશયોમાંથી કાંપ કાઢી એને ઊંડાં કરાયાં છે, નવાં ગોચર ઊભાં કરાયાં છે અને હા, ચાર હજાર દેશી વૃક્ષોનું રોપણ પણ કરાયું છે. આનાં પરિણામ એકદમ સકારાત્મક જોવા મળી રહ્યાં છે.
મને માફ કરો...આઈ ઍમ સૉરી...
જાણતાં-અજાણતાં થયેલા મન દુભાવનારા વાણી-વ્યવહાર માટે માફી માગી લેવાની અને આપવાની પરંપરા હજીય જીવંત છે. બીજી બાજુ, અમુક લોકો સ્વાર્થી હેતુસર કે પ્રતિપક્ષને અપમાનિત કરાવવા માફી મગાવવાની જીદ લે છે. આવો, જાણીએ માફીનામાની રસપ્રદ વાતો.
તકલીફને તકમાં બદલીને કર્યો છે પ્રમહાર
આઝાદીનાં આરંભનાં વર્ષોમાં ભારતીયોએ અનેક ફૂલગુલાબી સપનાં જોયાં. કમનસીબે એ વખતે આપણો પનો ટૂંકો પડ્યો. હવે જો કે લોકોને ફરી આશા બંધાઈ છે. એક નવી ઉમ્મીદ સાથે નવી સવાર પડી છે.