કોઈ ચિત્ર કે હસ્તકામના નમૂનામાં એક-બે એલિમેન્ટ તરીકે છોડ પરથી ખરી પડેલું ફૂલ કે બગીચામાં રખડતું પાંદડું કે પછી નાની ડાળખી ચોક્કસ સ્થાને મૂકી દેવામાં આવે તો સર્જનની આખી આભા જ ફરી જાય.
આવી કળા આત્મસાત કરી છે બેંગલુરુમાં રહેતાં સુભાષિની ચંદ્રમણિએ. સમજો કે એમણે બોટનિકલ આર્ટ નામની નવી જ કૅટેગરી ઊભી કરી છે. એમનું ઈન્સ્ટાગ્રામ પેજ નીલવનમ આવી કળાત્મક પોસ્ટ્સથી છલકાય છે.
સુભાષિની ચંદ્રમણિ નામની આ બહુમુખી પ્રતિભાની વાત એકડે એકથી કરીએ તો એમનો જન્મ અને ઉછેર ચેન્નઈમાં, પણ ઉચ્ચ શિક્ષણ બેંગલુરુમાં થયું. એ સાયન્સમાં ગ્રેજ્યુએટ થયાં. જો કે નાનપણથી એમનો જીવ જુદી જુદી કળામાં. કંઈ ને કંઈ બનાવ્યા રાખે. સાથે કવિહૃદય પણ ખરાં. યુવાનીમાં એમની સંવેદના લઘુ કવિતારૂપે કાગળ પર ઊતરવા માંડી. અંગ્રેજીમાં લખતાં. અલબત્ત, બહુ ગંભીર નહોતાં.
પ્રિયદર્શિની સાથેની વાતચીતમાં સુભાષિની ચંદ્રમણિ કહે છેઃ ‘બેંગલુરુના ઘરના વરંડામાં મેં કિચન ગાર્ડન બનાવ્યું ત્યારે કોઈ કવિઓને અતિ થાય એમ મને પણ પ્રાકૃતિક વિશ્વમાં આશ્વાસન અને પ્રેરણાનો અનુભવ થયો. પૃથ્વીની સુંદરતા અને વિસ્મયતાથી હું ખરેખર અભિભૂત થઈ. બગીચાની પ્રગાઢ શાંતિમાં ફક્ત પાંદડાંના ખડખડાટ-ફૂલોની સુગંધ અનુભવવાથી અંતરમનનો અવાજ શબ્દરૂપે પ્રગટ્યો. એ અંતર્નાદ એટલે વર્ષ ૨૦૧૪માં પ્રગટ થયેલું એમનાં લઘુ કાવ્યોનું પુસ્તક ધી એન્કલેટ્સ ઑફ અ હોમમેકર.
મજાની વાત તો એ છે કે સુભાષિજીનાં મોટા ભાગનાં કાવ્યો માત્ર ૧૪૦ શબ્દોમાં સમેટાયાં છે. એ કહે છે કે ૨૦૧૪ ટ્વિટર પ્રમાણમાં નવું હતું. એમાં પોસ્ટ મૂકવા ૧૪૦ શબ્દની મર્યાદા હતી. એ વખતે લાઘવમાં સંવેદના વ્યક્ત કરવાનો ટ્રેન્ડ ચાલ્યો હતો. મેં પણ ૧૪૦ શબ્દોની માઈક્રો-કવિતા લખવાની શરૂઆત કરી, પણ સંક્ષિપ્તમાં દિલ કી બાત વ્યક્ત કરવી એ મોટો પડકાર હતો. જો કે લોકોને મારી કવિતાઓ ગમી. પછી કાવ્યનું પુસ્તક પણ થયું, જે અત્યારે કિંડલ પર પણ ઉપલબ્ધ છે.
This story is from the May 01, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 8,500+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the May 01, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 8,500+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
રમત રમાડે રાવણ...
રાજકોટના ‘ટીઆરપી ગેમ ઝોન’ની આગમાં કંઈકેટલાં સપનાં, આશા-ઉમ્મીદ બળીને રાખ થઈ ગયાં. હવે દાઝ્યા પર બિનઅસરકારક મલમ જેવાં બદલી, સસ્પેન્શન, ધરપકડનાં પગલાં લેવામાં આવી રહ્યાં છે ત્યારે સવાલ એ છે કે આ કરુણાંતિકાના અસલી ગુનેગાર હાથમાં આવશે ખરા?
મોતની ગેમ રમનારા ફ્રી ઝોનમાં કેમ?
છેલ્લાં પાંચેક વર્ષમાં ગુજરાતમાં જાતજાતની દુર્ઘટના ઘટી છે. મોરબીમાં કૅબલ બ્રિજ તૂટવાની અને રાજકોટ અગ્નિકાંડની ઘટનાને ગુજરાત હાઈ કોર્ટે સુઓ મોટો ગણી છે. શું સ્થિતિ છે આ બધા કેસની?
પ્રકૃતિ, પાણી, પર્યાવરણનું આમ કરો જતન...
સ્વાર્થી માનવની વિધ્વંસક પ્રવૃત્તિને કારણે પૃથ્વી રસાતળ જઈ રહી છે ત્યારે દેશ-દુનિયાના વિચારવંત લોકોએ ધરતીને બચાવવા કમર કસી છે. જળ, જમીન ને વાયુ જેવાં કુદરતી પરિબળોને પૂરતો આદર આપ્યા વિના આ કામ થાય એમ નથી. મુંબઈ–ગુજરાતના કેટલાક પર્યાવરણવીરો જ નહીં, પણ અમુક સરકારી વિભાગો પણ જોમ-જુસ્સાથી અવનિને આબોહવાની વિષમતામાંથી ઉગારવાના પ્રયાસોમાં લાગેલા છે. એક ઝલક એમની ભગીરથ ઝુંબેશની.
ક્યારેક જ જોવા મળતી હીટ વેવની સમસ્યા કાયમી કેમ બની રહી છે?
વાતાવરણમાં ઝેર ઓકતાં પ્રદૂષિત તત્ત્વોએ ઋતુચક્ર સાવ જ ખોરવી કાઢ્યું છે. આખી સીઝનમાં થોડા જ દિવસ ઠંડી પડે અને ગણ્યાગાંઠ્યા દિવસોમાં આખા ચોમાસા દરમિયાન વરસતો હોય એટલો વરસાદ એકસાથે ખાબકે એની આપણને હવે નવાઈ નથી. એ સામે ગરમીનું પ્રમાણ સતત વધી રહ્યું છે અને તાપમાન એકદમ ઉપર હોય એ દિવસોની સંખ્યા પણ રેકૉર્ડ તોડી રહી છે.
જીવનની નશ્વરતા પાંસરા થઈને જીવતાં શિખવાડી દે!
‘વક્ત’ ફિલ્મમાં જ્યોતિષીએ ભાગ્યમાં નહીં, પણ જાતમહેનતમાં માનતા ગર્વિષ્ઠ લાલ કેદારનાથને કહ્યું હતુંઃ ‘વક્ત ઈન્સાન સે કબ ક્યા કરાયે યે નહી કહા જાતા, લાલાજી. ઈન્સાન ચાય પીને કે લિયે પ્યાલી ઉઠાયેં તો હોંઠ ઔર પ્યાલી કે દરમિયાન બહોત ફાસલા નહી હોતા, મગર કભી કભી પ્યાલી કો હોંઠ તક પહોંચતે પહોંચતે બરસોં બિત જાતે હૈં...’
જસ્ટ એક મિનિટ...
આ વિશ્વમાં પ્રથમ માનવીનું સર્જન કેવી રીતે થયું
મહત્તા સમજાય છે, ગંભીરતા નહીં...
કરશે નહીં જો માનવ, પર્યાવરણની રક્ષા ગૂગલમાં જોવા મળશે જંગલ, નદી ને ઝરણાં. – અંકિતા મારુ ‘જીનલ’
૪ જૂન પછી શૅરબજારમાં શું થશે?
મોદી સરકાર ઈસ બાર કિતને પાર...નું પરિણામ આવવાને થોડા દિવસની જ વાર છે. આવા નાજુક સમયમાં આર્થિક જગતની નજર શૅરબજાર, વિદેશી રોકાણના પ્રવાહ તેમ જ વેપાર-ઉદ્યોગ વિશે ટોચના નેતાઓનાં નિવેદન પર હોય એ સ્વાભાવિક છે.
સમુદ્રી જીવસૃષ્ટિ સામે લાવી શકે છે સુનામી
દરિયો ભરીને જમીન પેદા કરવાનો માલદીવ્સનો પ્રોજેક્ટ એક તરફ કૂવો અને એક તરફ ખાઈ હોય ત્યારે આપણે કૂવામાં કૂદવાનું પસંદ કરીએ, કેમ કે ત્યાં ખાઈ કરતાં બચવાના ચાન્સ વધારે હોય. હમણાં ભારતના શત્રુ બની બેઠેલા ટાપુરાષ્ટ્ર માલદીવ્સે પણ એક ભૌગોલિક વિનાશથી બચવા કૂવામાં કૂદવાનું નક્કી કર્યું, પણ... જાણીએ, શું છે આખો મામલો?
બાળક તરીકે આપણે કેવાં છીએ?
સંયુક્ત કુટુંબવ્યવસ્થા જેની ઓળખ છે એવા આપણા દેશમાં વડીલોની હાલત પણ જાણી લો.