બિંજ-થિંગ

કામ, જો જો ક્યાંક કરી ન નાખે ‘કામ’ તમામ

- પ્રિયંકા જોષી

યંત્ર એટલે કે જેના દ્વારા ચોક્કસ પ્રકારનાં કાર્ય ઓછા સમય અને પ્રયત્ન વડે ચોકસાઈપૂર્વક થઈ શકે. યંત્ર એટલે કે મશીનની આ સાદી વ્યાખ્યા છે. આપણી આસપાસની દુનિયા, આપણું રોજિંદું જીવન અસંખ્ય યંત્રોથી ઘેરાયેલું છે. આપણે આધુનિક સમાજની રચના કરી શક્યા છીએ. આ યંત્રોના આવિષ્કારથી આપણાં જીવનમાં સુખસુવિધાનો અનેકગણો વધારો થયો છે, પરંતુ આ સંપૂર્ણ સત્ય નથી. યંત્રો વડે અને યંત્રની ગતિએ ચાલતા આધુનિક યુગમાં ઊભી થયેલી આધુનિક સમસ્યાઓ પણ ખૂબ ગંભીર છે. પહેલાં તો માણસની હરીફાઈ ફક્ત માણસો સાથે હતી, હવે એવું લાગે કે જાણે માણસને મશીનો સાથે હરીફાઈમાં ઊતરવું પડ્યું છે. આ હરીફાઈમાં એ સતત દોડી રહ્યો છે, થાકી રહ્યો છે, હાંફી રહ્યો છે અને ક્યારેક દમ તોડી રહ્યો છે.

તાજેતરમાં પૂણે ખાતેની ખ્યાતનામ મલ્ટિનેશનલ કંપનીમાં ઓડિટ એક્ઝિક્યુટિવ તરીકે કામ કરતી યુવતીએ વધારે પડતાં કામના તણાવને કારણે જીવ ગુમાવ્યો. આ ઘટનાએ સર્વત્ર ચકચાર જગાડી છે. એ પછી આ પ્રકારના અગણિત કિસ્સાઓ સામે આવ્યા છે. તેને કારણે ભારતના વર્કપ્લેસ કલ્ચર વિશે ઉગ્ર ચર્ચાઓ છેડાઈ છે. ખાસ કરીને યુવાનો પોતાના અનુભવો વિશે ખૂલીને બોલી રહ્યા છે અને સિસ્ટમનું વરવું રૂપ સામે આવી રહ્યું છે. હાલના સમયમાં ઍમ્પ્લૉયર્મેન્ટ લેન્ડસ્કેપમાં સતત અવેલેબલ રહેવાના વલણને ખાસ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે. પ્રગતિ કરવા માટે કર્મચારીઓ તેમના અંગત જીવનની બલિ ચડાવી રહ્યા છે. વળી, આ વલણને તેમનું ડેડિકેશન ગણાય છે, એ ખરેખર ચિંતાજનક છે. અંગત જીવનની સામે કામને પ્રાથમિકતા આપીને લાંબા સમય સુધી આ રીતે વ્યસ્ત રહેવાથી તેનાં આકરાં પરિણામો સહન કરવા પડે છે, જે આજકાલ આપણે જોઈ રહ્યા છીએ.