માણસાઈ, હ દીવો, રોશની...

શ્રદ્ધા એટલે પ્રયાસોનો અભાવ નહીં. શાંત ચિત્તે બે હાથ જોડીને બેસવાનો અર્થ એ નથી કે હાથ-પગ ચલાવવાના નથી...

- હિતેન આનંદપરા

એક એવો માનવી સધ્ધર મળે

જેના સરનામે મને ઈશ્વર મળે.

– ખલીલ ધનતેજવી

દિવાળી આપણી આશાને અજવાળવા અને નવું વર્ષ આપણને પ્રોત્સાહિત કરવા સહર્ષ પધારે છે. જે નકારાત્મક ભાવનાની ખીંટીએ આપણે અટવાયા હોઈએ એનાથી મુક્ત થઈ ઝળહળ જ્યોતને આત્મસાત્ કરવાનો આ અવસર છે. આ જ્યોતમાં શ્રદ્ધાનું તેજ ઉમેરાય ત્યારે આપણી પરંપરા વધુ દેદીપ્યમાન લાગે.

કાકાસાહેબ કાલેલકરે દિવાળી નિબંધમાં એક રસપ્રદ વાત ટાંકી છેઃ ‘પુરાણોમાં કથા છે કે નરકાસુર નામનો એક પરાક્રમી રાજા પ્રાજ્યોતિષમાં રાજ્ય કરતો હતો. પ્રાઝ્યોતિષ એટલે હમણાંનો ભુતાનની દક્ષિણે આવેલો આસામ સુધીનો મુલક. નરકાસુર બીજા રાજાઓ સાથે લડતો એ તો ઘડીભર નભાવી પણ લેવાય, પણ એ દુષ્ટ તો સ્ત્રીઓને હેરાન કરવા માંડી. એના કેદખાનામાં સોળ હજાર રાજકન્યાઓ હતી. શ્રીકૃષ્ણએ વિચાર કર્યો કે આ સ્થિતિ આપણને નામોશી લગાડનારી છે. હવે નરકાસુરનો નાશ કર્યે જ છૂટકો.

સત્યભામાએ કહ્યું: ‘સ્ત્રીઓનો ઉદ્ધાર કરવા માટે તમે જાઓ ત્યાં હું કેમ ઘેર રહ્યું? નરકાસુર સાથે હું જ લડીશ.’ ‘તમે મદદમાં ભલે રહેજો.’ શ્રીકૃષ્ણએ કબૂલ કર્યું.