ચાલો, એક દીવો અસ્તિત્વના હિમાનો પ્રગટાવીએ...

વિશ્વ બદલાઈ રહ્યું છે, પણ પરિવર્તન સવારની આદું-મસાલાવાળી ચામાં ચમચીભર ખાંડની જેમ ઓગળી જાય છે, ફ્લૅટની બાલ્કનીની સામે અચાનક ઊભા થઈ ગયેલા ફ્લાયઓવર કે મેટ્રો લાઈનની જેમ. આ અનુભૂતિ રોમાંચક છે, પણ એમાં એકલતા ઓગળી જતી હોય એવું લાગે.

- ભાગ્યેશ જહા

છેલ્લા કેટલાય સમયથી કવિ કિસન સોસાની પંક્તિ મનને છોડતી નથીઃ

અહીંથી જવાય રણ તરફ,

અહીંથી નદી સુધી,

અહીંથી જવાય ક્ષણ તરફ,

અહીંથી સદી સુધી.

નવી સદી આવી ને નવી સદીની પચ્ચીસમી દિવાળી પણ રૂમઝૂમ કરતી આવી. આપણાં બાળકો આપણે તારામંડળ જોતા હતા એવી રીતે ડ્રોન ઍટેક જુએ છે. જગત વિશ્વયુદ્ધની ઔપચારિક ઘોષણા સિવાય લોહીલુહાણ છે. કદાચ માનવઈતિહાસમાં સૌથી વધુ નિરાશ્રિતો કૅમ્પમાં રહેતા હશે એવું લાગે છે. ચિંતા થાય એવા ઘેરાયેલા આકાશ નીચે કિસન સોસાની પંક્તિઓ બારીમાંથી અનેક પ્રકારના પવન સાથે ધસી આવે છે, પણ દિવાળી આવે જ છે એટલા માટે. આપણે આપણને જ થોડા પ્રશ્નો પૂછી નાખીએ એટલા માટેઃ ક્યાં છીએ અને ક્યાં જઈએ છીએ.

અલાસ્કાની થીજવી નાખે એવી ઠંડીમાં ટ્રમ્પ અને પુતિન વચ્ચે યુક્રેન યુદ્ધની ગરમ વાત થઈ. ભાષા થીજી જાય એવા બદલાતા સમય અને બદલાતાં સમીકરણો વચ્ચે કોણ જાણે કેમ બહુ જ મજા આવી રહી છે.

સકારણ. બધી પ્રવૃત્તિઓનાં કારણો અનાવૃત્ત થાય પછી જ જગતને શંકરાચાર્યની જેમ જોવાની ઋતુ બેઠી છે. ચિક્કાર દોડાદોડ વચ્ચે કોઈ કવિતા, સારો નિબંધ કે હલબલાવી દે એવી વાર્તા મળે એટલે મજા આવે છે. આ સોશિયલ મિડિયાના કોલાહલનો નશો ચઢતો નથી, એના ઊબકા પણ આવતા નથી. પર્યુષણ વ્યાખ્યાનનો એક શબ્દ રાત-દિવસ સાથે ને સાથે જાગતો રહે છેઃ સમ્યક્ . બધું પ્રમાણસર. વિવેક ગુમાવી બેસીએ એવાં પ્રોત્સાહક અને ઉશ્કેરણીજનક તત્ત્વો હોય ત્યારે સ્થિતપ્રજ્ઞનાં લક્ષણો વાંચીએ એટલે ગરમ કૉફી પીધાનો આનંદ આવે છે.